Θοδωρής Γεωργακόπουλος
Η Καθημερινή, 30/11/2018
Οι καταλήψεις σχολείων στη Βόρεια Ελλάδα, για τη «δημοκρατία που πούλησε τη Μακεδονία μας», είναι μια από τις πιο τρομακτικές πρόσφατες εκφάνσεις της παρατεταμένης ελληνικής κρίσης. Πέραν όλων των άλλων, σκεφτείτε και το εξής: οι σχολικές καταλήψεις στις αρχές της δεκαετίας του ’90 γέννησαν το πολιτικό σύστημα που μαστίζει τη χώρα σήμερα, το ανθρώπινο δυναμικό της «περήφανης διαπραγμάτευσης», την πάστα ανθρώπου που κοιτά στο μάτι τον πυρόπληκτο από το Μάτι και του λέει «και να ’παιρνες τα δύο χιλιάρικα θα τα σπατάλαγες». Βλέποντας τα πανό των Ελλήνων μαθητών του 2018 στα υπό κατάληψη σχολεία τους ή και στο υπό κατάληψη γραφείο του υπουργού Παιδείας πρόσφατα, αναρωτιέται κανείς: Τι θα μας κυβερνάει το 2046;
Η συζήτηση για το τι είδους επόμενες γενιές προετοιμάζουμε γίνεται συνήθως με όρους στρουθοκαμηλισμού, εξιδανίκευσης της νεότητας και γονεακών φαντασιώσεων. Νομίζουμε ότι οι επόμενες γενιές θα είναι καλύτερες, προοδευτικότερες και ικανότερες, ίσως για να αποποιούμαστε τις ευθύνες μας καθώς μεθοδικά αποσυναρμολογούμε το εκπαιδευτικό σύστημα και εξολοθρεύουμε κάθε πιθανότητα ευημερίας γι’ αυτά τα παιδιά στο μέλλον, επενδύοντας ό,τι ψίχουλα έχουν απομείνει στους συνταξιούχους. Πρώτα να πούμε το εξής: αυτός ο στρουθοκαμηλισμός είναι πολύ περίεργος, δεδομένου ότι οι Ελληνες υποτίθεται ότι νοιαζόμαστε πάρα πολύ για τα παιδιά μας, ότι το μέλλον τους και η ευημερία τους είναι η κορυφαία μας προτεραιότητα. Αυτό δεν λέει ο μύθος; Αλλά τότε πώς ανεχόμαστε τα πανεπιστήμια-ερείπια; Πώς επιτρέπουμε καταλήψεις σε σχολεία; Γιατί δεν υπάρχει κατακραυγή κάθε φορά που βγαίνουν τα αποτελέσματα της PISA με τα Ελληνόπουλα να παίρνουν κάτω από τη βάση σε όλα;
Πέρα από τον στρουθοκαμηλισμό και τις αιτίες του, όμως, έχουμε άραγε λόγο να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον αυτών των παιδιών; Ενδέχεται η απάντηση να είναι «εξαρτάται». Εξαρτάται από το πόσο γρήγορα προλαβαίνετε να γεμίσετε το σπίτι σας με βιβλία.
Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, επιστήμονες του Australian National University και του University of Nevada μελέτησαν τις επιπτώσεις που έχει ο αριθμός των βιβλίων που υπάρχουν στο σπίτι όπου μεγαλώνει ένα παιδί στη μετέπειτα ανάπτυξή του. Βρήκαν, λοιπόν, ότι υπάρχει μεγάλη συσχέτιση ανάμεσα στα δύο.
Διαπίστωσαν ότι ένας ενήλικος που μεγάλωσε σε σπίτι με περισσότερα από 80 βιβλία και τελείωσε το γυμνάσιο έχει περίπου τις ίδιες ικανότητες γραφής και ανάγνωσης, κατανόησης κειμένου και χρήσης αριθμών με έναν ενήλικο που μεγάλωσε σε σπίτι με λιγότερα βιβλία και έχει πτυχίο πανεπιστημίου. Κι από ό,τι αποδεικνύεται, όσο περισσότερα βιβλία υπάρχουν στο σπίτι (μέχρι ένα όριο – πάνω από τα 350 δεν μοιάζει να υπάρχει επιπλέον επίπτωση) τόσο εξυπνότερα και καλύτερα καταρτισμένα βγαίνουν τα παιδιά. Οι ερευνητές πήραν στοιχεία από 31 χώρες για να φτάσουν στα συμπεράσματά τους, καταγράφοντας για παράδειγμα ότι το μέσο σπιτικό στην Τσεχία έχει 186 βιβλία, ότι το 14% των Νορβηγών έχει πάνω από 500 βιβλία στο σπίτι και ότι το 60% των σπιτιών στην Τουρκία έχει «περίπου 5» βιβλία.
Στην Ελλάδα ο μέσος όρος των βιβλίων που έχουμε στο σπίτι είναι, λέει, 62. Το 60% των σπιτιών έχει λιγότερα από 20. Μόνο 2% έχουν περισσότερα από 500. Οπότε μπορεί να ανεχόμαστε τις καταλήψεις, τις αποχές, τις απεργίες και τις υπόλοιπες δυσλειτουργίες στα σχολεία, μπορεί να μη μας νοιάζει ότι τα πανεπιστήμια ρημάζουν και ότι 80.000 παιδάκια δεν βρίσκουν παιδικό σταθμό να πάνε κάθε χρόνο, αλλά τουλάχιστο θα μπορούσαμε να κάνουμε αυτό. Να πάρουμε κανένα βιβλίο να υπάρχει στο σπίτι.
Η έρευνα:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0049089X18300607#bib40