Γιάννης Κοτόφωλος
Καθημερινή, 15/10/2017
Η επικείμενη έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, σε συνδυασμό με τη βούληση της Γερμανίας και της Γαλλίας να επιταχύνουν την ενοποίηση της Ευρωζώνης, οδηγεί σε σημαντικές αλλαγές στην οικονομική γεωγραφία της Ευρώπης και κατ’ ακολουθία στην ανακατανομή πλούτου και δύναμης. Ποια ισχυρή πόλη της Ζώνης του Ευρώ θα διεκδικήσει και θα κερδίσει την ισχύ χρήματος του Λονδίνου; Τι κομμάτι μπορεί να μεταφερθεί στη Ζώνη του Ευρώ και τι ενδεχομένως να αποδημήσει στις ασιατικές αγορές; Ερωτήματα που διαμορφώνονται ημέρα με την ημέρα, χωρίς ακόμη να έχουν τις απαντήσεις τους – η διαπραγμάτευση ωστόσο έχει αρχίσει και τα αποτελέσματα δεν θα αργήσουν να φανούν…
Εάν σκεφθεί κανείς ότι στο Λονδίνο ο τζίρος που σημειώνεται καθημερινά γύρω από τις τραπεζικές συναλλαγές ξεπερνά το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ, μπορεί και να συνειδητοποιήσει επίσης για τι κολοσσιαία οικονομικά συμφέροντα μιλάμε! Τι χάνουν σταδιακά και τι ακόμη περισσότερο πρόκειται να χάσουν η αγγλική πρωτεύουσα και η βρετανική οικονομία ολόκληρη από την επιλογή απόσχισης της χώρας από την ηπειρωτική Ευρώπη. Και τι αντιστοίχως τεράστια οικονομικά οφέλη μπορούν να αποκομίσουν άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπως, για παράδειγμα, το Παρίσι, από τη μετατόπιση μιας τέτοιου μεγέθους οικονομικής ισχύος από τη μία χώρα στην άλλη. Βεβαίως, ο Μακρόν και το Παρίσι αυτό, μεταξύ των άλλων, διεκδικούν, αλλά το ίδιο ακριβώς επιδιώκουν, από την άλλη, η Μέρκελ και το Βερολίνο, για λογαριασμό της Φρανκφούρτης, που είναι και η έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Ο όγκος του χρήματος που τοποθετείται στις τράπεζες διακινείται διαρκώς και αναπαράγεται με απίστευτη ταχύτητα, τροφοδοτεί και συντηρεί περίπου τριακόσιες χιλιάδες καλοπληρωμένους ανθρώπους στη βρετανική πρωτεύουσα… από ειδικούς και συμβούλους μέχρι στελέχη και υπαλλήλους κάθε κατηγορίας του χρηματοοικονομικού τομέα. Μιλάμε για τεράστια βάση, τον μηχανισμό των υποδομών του εμπορίου του χρήματος. Διακανονισμοί, συστήματα εκκαθάρισης, συστήματα πληρωμών, έλεγχοι και αποτιμήσεις. Μια απίστευτη μηχανή παραγωγής πλούτου που θα χάσει (τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό) το Λονδίνο. Ο βασικός κορμός του ευρωπαϊκού banking θα μετακομίσει σταδιακά σε κάποια άλλη μεγάλη και ισχυρή πόλη της Ευρωζώνης. Αυτό θα μπορούσε πιθανόν να το παίξει κανείς και στοίχημα! Η καρδιά του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος και τα λεφτά, τα πολλά λεφτά, οι υποδομές και το αντίστοιχο ανθρώπινο δυναμικό θα μετακομίσουν σε μια πόλη της Ζώνης του Ευρώ. Εξάλλου, σε λίγα χρόνια θα έχουμε πλήρη τραπεζική ένωση στην Ευρωζώνη και αυτό λέει πάρα πολλά. Το Παρίσι ή η Φρανκφούρτη θα επωφεληθούν.
Το Λονδίνο θα υποχωρήσει λογικά, σε σημαντικό βαθμό, ως λαμπερό διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο με τη σημερινή του μορφή. Μήπως όμως μετατραπεί σε σύγχρονο offshore center; Και πόσο σίγουρη μπορεί να είναι η πρόβλεψη ότι θα κερδίσει τη μερίδα του λέοντος κάποια άλλη ευρωπαϊκή πόλη και όχι, για παράδειγμα, η παγκόσμια μητρόπολη, η Νέα Υόρκη, ή η Σιγκαπούρη, η πλέον ανερχόμενη ασιατική αγορά; Ενα άλλο θέμα είναι εάν η μετάλλαξη αυτή δημιουργήσει ένα ελαφρώς πιο πολυκεντρικό σύστημα οικονομικών κέντρων στην Ευρωζώνη. Μία ευρύτερη, ας πούμε, κατανομή των ρόλων… ενδεχομένως. Για παράδειγμα, το Αμστερνταμ μπορεί να είναι ο ομφαλός του ασφαλιστικού συστήματος, υπάρχει ως γνωστόν μεγάλη παράδοση, τεχνογνωσία αλλά και (πάντα) η ολλανδική ευελιξία στα πράγματα. Οπως θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει κάτι παρόμοιο για το Λουξεμβούργο, την επενδυτική, ας πούμε, σε ένα λιανικό επίπεδο, όπως τα αμοιβαία κεφάλαια κ.ο.κ. Βέβαια, οι αγορές κεφαλαίων και χρήματος χρειάζονται βάθος, τα συστήματα και οι μηχανισμοί γύρω από αυτές απαιτούν βάρος και όχι πολυδιάσπαση, γιατί ανεβαίνουν τα κόστη. Ολα συνεπώς μπορεί να επανατοποθετηθούν, να δούμε με ποιον τρόπο… τη στιγμή αυτή προσεγγίσεις περισσότερο κάνουμε.