Αλέκος Παπαναστασίου
Protagon.gr, 15/04/2018
Οι κυβερνώντες δεν έχουν καμία σχέση με το ΚΚΕ Εσωτερικού του Κύρκου, του Παπαγιαννάκη και του μεγάλου ποιητή. Με την ποίησή του ωστόσο, μπορείς να ερμηνεύσεις τις ενέργειες της παρέας του Τσίπρα. Που τώρα ζητούν συναίνεση. Όχι από αγάπη, αλλά από «τον φόβο που μας ενώνει με τους άλλους»
Η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με τον Μανόλη Αναγνωστάκη είναι περίεργη. Το κομμάτι του ΚΚΕ εσ. στο οποίο ανήκε ο ποιητής, δεν είναι αυτό που κυβερνά σήμερα την Ελλάδα. Πολλοί υποστηρίζουν, δε, ότι δεν υπάρχει το παραμικρό κοινό χαρακτηριστικό ανάμεσα σε πρόσωπα, όπως π.χ. οι ισχυροί 40ρηδες της κυβέρνησης (Τσίπρας-Τζανακόπουλος-Παππάς) και φυσιογνωμίες όπως ο Λεωνίδας Κύρκος και ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης.
Ένας στίχος όμως του ποιητή είναι ίσως χρήσιμος για να αποκωδικοποιήσουμε την συγκυρία στην οποίαν έχουν βρεθεί οι σημερινοί κυβερνώντες.
«Η αγάπη είναι ο φόβος που μας ενώνει με τους άλλους» είχε γράψει ο Μανόλης Αναγνωστάκης στα σκληρά μετεμφυλιακά χρόνια. Εννοούσε, πιθανότατα, ότι η αγάπη δεν είναι μόνο η δωρεά της ψυχής, η ανιδιοτελής και μυστηριακή πίστη προς τους άλλους κ.ο.κ. Αλλά μπορεί να είναι και ο φόβος, ο φόβος που σε σπρώχνει να ενώνεσαι μαζί τους.
Βάσει αυτής της ανάγνωσης του στίχου, η αγάπη μοιάζει να έχει μέσα της και μια ενστικτώδη ανάγκη να νιώσει κανείς ασφαλής μαζί με τους άλλους. Και αυτό το γράφει ένας ποιητής που έζησε από τα εφηβικά του χρόνια την αγνότητα της αγάπης, τη συντροφικότητα, τον αλτρουισμό και τη θυσία για τον άλλον.
Τώρα τι σχέση μπορεί να έχουν αυτά με τη σημερινή πολιτική συγκυρία και γιατί να ανατρέξει στον Μανόλη Αναγνωστάκη -ιδιαίτερα εφόσον είναι δεδομένο ότι οι νυν ένοικοι του Μαξίμου, όχι μόνο δεν εμπνέονται από το χνάρι του μεγάλου ποιητή, αλλά ούτε καν έχουν μπει στον κόπο να τον διαβάσουν. Ωστόσο, στην ποίηση ενίοτε κρύβονται πολύτιμα ερμηνευτικά κλειδιά της πεζής ή και χυδαίας πραγματικότητας.
Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να προτείνει συναίνεση (στο ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι, σε διάφορους μεμονωμένους βουλευτές κ.λπ.), όχι επειδή την πιστεύει αλλά επειδή έχει αρχίσει να ανησυχεί για τις ρωγμές που ήδη βαθαίνουν στο πολιτικό του οικοδόμημα. Και κυρίως στις προοπτικές του κόμματος και των προσώπων που το στελεχώνουν.
Οπότε, η κυβέρνηση αφήνει να εννοείται πώς νιώθει την ανάγκη συνεργασίας με τους άλλους, τους οποίους όμως πριν χλεύαζε, συκοφαντούσε, έδειχνε προς εκείνους υπεροψία και αδίστακτη επιθετικότητα προσπαθώντας να τους εξαφανίσει, ακόμη και να τους φυλακίσει.
Τώρα ο δαίμονας της ανασφάλειας, «του φόβου που μας ενώνει με τους άλλους» με τα λόγια του ποιητή, μοιάζει πλέον να εισχωρεί στην πολιτική ύπαρξη των μεγαλοστελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, να κλονίζει βεβαιότητες και να κοιμίζει τη μνήμη: Γι’ αυτό και ξεχνούν τι έλεγαν και τι έκαναν, τότε που λοιδορούσαν ανελέητα αυτούς που τώρα καλούν να έρθουν κοντά τους.
Για να υπάρξουν ξανά, να κάνουν ξανά το κόλπο, να κερδίσουν τις εντυπώσεις και, αν τα καταφέρουν πάλι όπως τόσες φορές στο παρελθόν, ύστερα από λίγο, να ξαναγυρίσουν στα ίδια. Στον παλιό καλό εαυτό τους: τον διχαστικό και αδίστακτο, όπως κάνει πάντα αυτός που θεωρεί τους αντιπάλους του θηράματα της μισαλλοδοξίας του τα οποία πρέπει να τσακιστούν και να εξαφανιστούν.