Μιχάλης Μητσός
Τα Νέα, 18/04/2018
Είκοσι δύο χρόνια είναι πολλά. Μια ολόκληρη γενιά. Δεν έχει αλλάξει μόνο ο αιώνας, έχει αλλάξει ριζικά όλος ο πλανήτης. Σκεφτείτε το λίγο: το 1996, ο Πούτιν δεν ήταν ούτε πρωθυπουργός ούτε πρόεδρος της Ρωσίας! Ο Ερντογάν ήταν ένας απλός δήμαρχος!! Και ο Εμανουέλ Μακρόν ήταν 18 ετών!!!
Υπάρχουν όμως και πράγματα που έχουν μείνει τα ίδια. Ενα από αυτά είναι η ουσία του εθνικισμού. Ενα άλλο είναι οι ελληνοτουρκικές διαφορές. Τον Ιανουάριο εκείνης της χρονιάς, η κρίση των Ιμίων βρήκε στο τιμόνι της Ελλάδας τον Κώστα Σημίτη, μόλις μία εβδομάδα πρωθυπουργό. Η αφορμή ήταν μια σημαία σε μια βραχονησίδα, ή μάλλον δύο σημαίες σε δύο βραχονησίδες. Κάποιοι έλληνες και τούρκοι πολίτες είπαν να ασκήσουν οι ίδιοι εξωτερική πολιτική στη θέση των κυβερνήσεών τους. Ο πόλεμος απετράπη χάρη στην ψυχραιμία που επεδείχθη – και στην πυροσβεστική παρέμβαση του αμερικανού προέδρου.
Αν αναζητήσει κανείς στο Διαδίκτυο πληροφορίες για εκείνες τις ημέρες, θα πέσει πάνω σε διάφορα άρθρα που λοιδορούν τον τότε πρωθυπουργό. Στην πραγματικότητα, ο Σημίτης εργάστηκε μαζί με τους συμμάχους της χώρας για την αποκλιμάκωση της έντασης που είχαν προκαλέσει μερικοί ανεγκέφαλοι. Ενάμιση χρόνο αργότερα, θα υπέγραφε με τον τούρκο πρόεδρο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ τη Συμφωνία της Μαδρίτης, που προβλέπει μεταξύ άλλων τη «δέσμευση αποφυγής μονομερών ενεργειών στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, προκειμένου να αποτραπούν συγκρούσεις οφειλόμενες σε παρεξήγηση». Και το 1999 θα υπέγραφε στη σύνοδο κορυφής του Ελσίνκι την ομώνυμη συμφωνία, με βάση την οποία κάθε υποψήφιο κράτος πρέπει να φέρει ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου τις συνοριακές του διαφορές με ένα κράτος-μέλος.
Μπορούν μερικές σημαίες σε κάποιες άλλες βραχονησίδες να προκαλέσουν σήμερα τα «Ιμια 2»; Μπορούν. Με τη διαφορά ότι η κατάσταση είναι πολύ πιο επικίνδυνη. Ο έλληνας Πρωθυπουργός είναι όμηρος ενός επικίνδυνου εθνικολαϊκιστή τουρκοφάγου που επιδιώκει και καλλιεργεί την ένταση για μικροκομματικά οφέλη. Ο τούρκος πρόεδρος είναι ένας αλαζόνας και αυταρχικός ισλαμιστής που συνεργάζεται με έναν ακροδεξιό ελληνοφάγο. Ο αμερικανός πρόεδρος είναι ένας αδίστακτος ψεύτης, για τον οποίο η υπευθυνότητα και η αλληλεγγύη είναι άγνωστες λέξεις. Και από ανεγκέφαλους άλλο τίποτα. Τι μένει; Ο Μακρόν, που έχει πια καβατζάρει τα σαράντα, αλλά δεν είναι δα και μεσσίας.
Η δήλωση του γάλλου προέδρου ότι θα στηρίξει την Ελλάδα σε περίπτωση που δεχθεί απειλή είναι αυτονόητη. Και είναι ακόμη πιο σημαντική αν λάβει κανείς υπόψη ότι, όπως δείχνει και η ετήσια έκθεση της Κομισιόν, η Τουρκία απομακρύνεται με μεγάλες δρασκελιές από την Ευρώπη. Η χώρα μας μπορεί να μην έχει στρατιωτικό, έχει όμως σίγουρα πολιτικό πλεονέκτημα. Ο έλληνας Πρωθυπουργός θα μπορούσε λοιπόν να αξιοποιήσει αυτό το πλεονέκτημα για να προτείνει στον τούρκο ομόλογό του την υπογραφή μιας επικαιροποιημένης συνθήκης φιλίας και καλής γειτονίας. Της Συμφωνίας των Παρισίων, ας πούμε.
Αλλά δυστυχώς ο Τσίπρας δεν είναι Σημίτης.