Το Βήμα, 12/3/2017
Γιώργης Γιατρομανωλάκης
Το Βασίλειο της Κρήτης
Γενικές πληροφορίες και χωριά
Εκδόσεις Αγρα
σελ. 165, τιμή 13,5 ευρώ
Ο τίτλος του νέου βιβλίου του Γιώργη Γιατρομανωλάκη (φωτογραφία) θα πρέπει να μας βάλει εξαρχής σε υποψίες, ιδίως αν τον συνδυάσουμε με τον διευκρινιστικό του υπότιτλο. Ποιο μπορεί να είναι το Βασίλειο της Κρήτης για το οποίο παρέχονται (δίκην ταξιδιωτικού οδηγού) γενικές πληροφορίες και τι ρόλο καλούνται να παίξουν σε ένα τέτοιο εγχειρίδιο (γιατί σαν εγχειρίδιο μας παρουσιάζεται) τα κρητικά χωριά; Αρκεί ένα πρώτο ξεφύλλισμα για να διαπιστώσουμε ότι το Βασίλειο της Κρήτης του Γιατρομανωλάκη δεν έχει καμία σχέση με το Βασίλειο του Χάνδακα της ενετικής περιόδου. Η Ιστορία είναι καθ’ ολοκληρίαν απούσα από το κείμενο, έχοντας παραχωρήσει τη θέση της μόνο σε ορισμένα αρχαϊκά και μυθολογικά σήματα και ονόματα όπως ο Μίνωας, η Πασιφάη ή ο Μινώταυρος.
Η άλωση της Ιστορίας και της ιστορικής πραγματικότητας μέσω ενός αρχαϊκού και μυθικού πολιορκητικού κριού θα κάνει από πολύ νωρίς την εμφάνισή της στην πεζογραφία του Γιατρομανωλάκη, ο οποίος υπονομεύοντας εκ των ένδον τις συμβάσεις και τη γραμματική του ρεαλισμού θα δυναμιτίσει εσκεμμένα την αφηγηματική του αξιοπιστία με συνθέσεις όπου κανένα ψηφίο δεν προϋποθέτει το προηγούμενο ή το επόμενο και όπου όλες οι σκηνές (προηγούμενες και επόμενες) μπορούν να λειτουργήσουν σαν μια ενιαία εικόνα. Κάπως έτσι θα πρέπει να παρακολουθήσουμε και το Βασίλειο της Κρήτης. Κι αν το δοκιμάσουμε, δεν θα αργήσουμε να καταλάβουμε πως ακόμα και τα αρχαϊκά ή τα μυθολογικά σήματα δεν έχουν τόση σημασία αφού εντάσσονται σε έναν όγκο πληροφοριών οι οποίες δεν σκοπεύουν να κοινολογήσουν ή και να συμβολίσουν το παραμικρό.