Εφημερίδα Έθνος
27 Μαϊου 2016
O μεταμορφισμός στην πολιτική συνιστά σύνηθες φαινόμενο. Κάποιες φορές είναι αποτέλεσμα ενδογενών μεταβολών που επηρεάζονται και από τις εξωτερικές συνθήκες. Άλλες έρχεται ως φυσικό επακόλουθο της εναρμόνισης με κάποια νέα κατάσταση. Ενίοτε βέβαια υπαγορεύεται κι από προσωπικές ιδιοτέλειες και σκοπιμότητες. Αν είναι απόρροια ουσιαστικών διεργασιών και ανακατατάξεων αναμφίβολα αποτελεί θετική εξέλιξη. Μπορεί όμως να υποκρύπτει και ανομολόγητες επιδιώξεις.
Ως εκ τούτου, μετά τη μνημονιακή αναστροφή του Αλέξη Τσίπρα ανακύπτει ένα καίριο ερώτημα: Ο πρωθυπουργός αναπροσαρμόζεται στο οικονομικό περιβάλλον της χώρας, αποδεχόμενος να υπηρετήσει μια πολιτική εντελώς διαφορετική απ’ αυτή που εξέφραζε; Ή μεταμορφώνεται σε άλλον πολιτικό εαυτό, εξυπηρετώντας απλώς και μόνο προσωπικές φιλοδοξίες;
Το σίγουρο είναι πως βρισκόταν εγκλωβισμένος στις αυταπάτες του, όπως ομολόγησε προσφάτως. Η δυσαρμονία του με τις ανάγκες και απαιτήσεις της διακυβέρνησης δεν του επέτρεπε να ανταποκριθεί στοιχειωδώς σ’ αυτές. Έως πρότινος πολιτευόταν εκτός ευρωπαϊκής και οικονομικής πραγματικότητας με συνέπεια να βρίσκεται στο κενό. Οι δυστοκίες της μακρόσυρτης διαπραγμάτευσης για την αξιολόγηση πιστοποιούσαν την αδυναμία προσαρμογής του στα νέα δεδομένα.
Δέσμιος ανεδαφικών απόψεων και αγκυλώσεων δεν κατάφερε να επεξεργαστεί ρεαλιστική στρατηγική πρόταση. Προέταξε επικοινωνιακά τεχνάσματα, ενδιαφερόμενος πρωτίστως για την απήχησή του στην κοινή γνώμη. Ταυτόχρονα παρέβλεψε την ανάγκη ο ίδιος και η κυβέρνησή του να προβούν στις απαραίτητες ανατοποθετήσεις για τα καίρια προβλήματα που κλήθηκαν να διαχειριστούν. Πίστευε ότι εμμένοντας στις γνωστές του αμφισημίες θα ξεπερνούσε τον σκόπελο της συμφωνίας με τους εταίρους και τους δανειστές. Έτσι δυσκολεύτηκε να υπηρετήσει και να υλοποιήσει ακόμη και το μνημόνιο που εκείνος υπέγραψε. Η μέχρι τώρα εμπειρία του στην Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει ότι δεν μπόρεσε να αφομοιώσει τις ευρωπαϊκές διεργασίες και εξελίξεις.
Χειρότερο απ’ όλα αναδεικνύεται ο εναγκαλισμός του με έναν επικίνδυνο και ακραίο εθνολαϊκισμό. Δεν είναι μόνο η συμπόρευσή του με τον Καμμένο, αλλά και το ότι κι ο χώρος που εκπροσωπεί εξακολουθεί να κινείται στον αστερισμό του λαϊκισμού και του εθνικισμού. Ο πολιτικοϊδεολογικός του πυρήνας παρά τις μεταστροφές του Αλ. Τσίπρα παραμένει αναλλοίωτος. Εξ ου και καθίσταται σχεδόν αδύνατη η όποια μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε κεντροαριστερό ή σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Άλλωστε, κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε τη θεμελίωση μιας εξ ολοκλήρου νέας πολιτικής ταυτότητας.
Οι ατέρμονες, άτσαλες και άτεχνες διαπραγματεύσεις, εκτός του ότι είχαν μεγάλο οικονομικό κόστος και κατέληξαν σε ετεροβαρή συμφωνία, απέδειξαν ότι ο πρωθυπουργός δεν προέβη ακόμη στις απαραίτητες αναθεωρήσεις. Ούτε προσχώρησε στην αναγκαιότητα του πολιτικού πραγματισμού, τον οποίο χρειάζεται η χώρα. Η υστέρησή του αυτή επιτρέπει στους πολιτικούς του αντιπάλους να τον εγκαλούν για ιδιωφέλειες και καιροσκοπισμό. Εύλογα, λοιπόν, η συνέχεια του Αλέξη Τσίπρα είναι συνυφασμένη με την ασυνέχεια των πολιτικών που άλλοτε ενσάρκωνε.