Εφημερίδα Έθνος
03 Ιανουαρίου 2014
Η προαναγγελία του Σαμαρά για έξοδο της χώρας από τα μνημόνια θέτει καίρια ερωτήματα ως προς τις πολιτικές της μεταμνημονιακής περιόδου. Με δεδομένη την έλλειψη εθνικού σχεδίου για την έξοδο από την κρίση, τόσο από τις μνημονιακές όσο και από τις αντιμνημονιακές δυνάμεις, τα ερωτήματα αυτά αποκτούν ξεχωριστή σημασία.
Η πολιτική τάξη στο σύνολό της δεν αντιμετώπισε την κρίση ως ευκαιρία. Εγκλωβισμένη στις μονομέρειες και αυταρέσκειές της δεν προχώρησε σε τολμηρή αναθεώρηση των στρατηγικών της ως προς το παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο. Δεν προέβη σε νέες προσεγγίσεις για τα προβλήματα της οικονομίας, της ανταγωνιστικότητας, των επενδύσεων, της αναμόρφωσης του κράτους κ.λπ. Δεν οριοθετήθηκε έναντι των φορέων του λαϊκισμού, του κρατισμού, των πελατειακών σχέσεων.
Μολονότι βρεθήκαμε στη δίνη της πραγματικής χρεοκοπίας, το κομματικό σύστημα, με τη γνωστή του απερισκεψία, αναλώθηκε σε σκιαμαχίες και μάχες χαρακωμάτων, αποδεικνυόμενο τελικά αναποτελεσματικό και ανεπαρκές. Για την αντιπολίτευση τα μνημόνια ήταν η αιτία της κρίσης, ενώ για τους κυβερνώντες αναγκαίο κακό και δυσάρεστη παρένθεση. Δεν είναι τυχαίο που περιορίστηκαν σε μέτρα οριζόντιων περικοπών, φοροεισπρακτικά και δημοσιονομικής εξυγίανσης, ενώ προσπαθούν να ακυρώσουν τις διαρθρωτικές αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις.
Το πρωτογενές πλεόνασμα, για το οποίο επαίρονται, αναμφίβολα είναι σημαντικό επίτευγμα, όχι όμως επαρκές για να υποστηριχθεί ότι η Ελλάδα μπαίνει σε φάση ανάκαμψης. Μπορεί να επιτρέπει την έξοδο στις αγορές, δεν διαγράφει όμως τα εγγενή προβλήματα που οδήγησαν στην κρίση. Ακολουθώντας μεσοβέζικη πολιτική και επιδιώκοντας την εύνοια της κομματικής της πελατείας, η κυβέρνηση για άλλη μια φορά ετεροχρονίζει τις απαιτούμενες στον υπερτροφικό και σπάταλο δημόσιο τομέα αλλαγές. Με τις συνέπειες αυτών των επιλογών θα βρεθεί αντιμέτωπη η χώρα στη μεταμνημονιακή περίοδο.
Η κρίση δεν αντιμετωπίζεται με διαχειριστικές πολιτικές μεσοπρόθεσμης εμβέλειας. Απαιτεί τη θεμελίωση νέου μοντέλου οργάνωσης και λειτουργίας της διοίκησης, του κράτους, της οικονομίας, και κάτι τέτοιο ούτε καν επιχειρήθηκε. Η έξοδος από τα μνημόνια δεν θα μας οδηγήσει στις λεωφόρους της ανάπτυξης, αν δεν προχωρήσουμε στις απαραίτητες αλλαγές και τομές.
Το εθνικό σχέδιο που όλοι επικαλούνται χωρίς να διαθέτουν, τείνει να γίνει πολιτική φαντασίωση.Αν δεν θεμελιώσουμε μια εγχώρια πολιτική ατζέντα, η παραγωγική και οικονομική υστέρηση, η μεγάλη εκκρεμότητα της μνημονιακής περιόδου, θα διαιωνίζεται και στη μεταμνημονιακή.