Εφημερίδα Η Αξία
28 Απριλίου 2012
Η χρεοκοπία της χώρας δεν άφησε ανεξίτηλα τα σημάδια της μόνο στην οικονομία, αλλά και στο πολιτικό σύστημα. Ο κατακερματισμός, η αποσύνθεση, αλλά και η κρίση νομιμοποίησής του είναι μια πρώτη εικόνα, η οποία, όπως φαίνεται θα επιβεβαιωθεί και στις κάλπες της 6ης Μαΐου. Μια δεύτερη εικόνα είναι τα παράξενα ζευγάρια, οι αταίριαστοι γάμοι, που αποδεικνύουν τη μεγάλη σύγχυση που έχει προκληθεί στη μνημονιακή Ελλάδα.
Χαρακτηριστική είναι εξάλλου η πρόσφατη δήλωση του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ για αριστερή κυβέρνηση με πρωθυπουργό την Αλέκα Παπαρήγα, η οποία θα στηρίζεται και από το κόμμα του Καμμένου! Σε άλλες περιόδους θα συνιστούσε ανέκδοτο. Σήμερα όμως θεωρείται σχεδόν φυσιολογική, επιβεβαιώνοντας με τον χειρότερο τρόπο τον πολιτικό και ιδεολογικό αχταρμά.
Η εικόνα πολτοποίησης της πολιτικής ζωής του τόπου είναι έντονη και εμφανής. Δυνάμεις με διαφορετική αφετηρία συστήνουν ετερόκλητες συμμαχίες και αλλόκοτες συνεργασίες. Εθνικιστικές και ξενοφοβικές συμπορεύονται με τις αποκαλούμενες αριστερές και προοδευτικές.
Αντικαπιταλιστικές κορώνες συνυπάρχουν με διακηρύξεις περί αντικατοχικού μετώπου. Υποτιθέμενα φιλοευρωπαϊκά σχήματα επιδιώκουν το σχηματισμό αριστερών μετώπων με εκείνους που θέτουν ως πρώτη πολιτική προτεραιότητα την αποδέσμευση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την επιστροφή της στη δραχμή. Τελικά μήπως οι υπάρχουσες αντιμνημονιακές πολιτικές δυνάμεις -είτε αυτοπροσδιορίζονται ως αριστερές είτε ως δεξιές- έχουν χάσει την ψυχή τους δημιουργώντας ανάρμοστες συνευρέσεις;
Σήμερα παρακολουθούμε μια εθνοκεντρική Αριστερά να συναντάται με μια καθυστερημένη εθνικόφρονα Δεξιά. Η άλλοτε κοσμοπολίτικη Αριστερά μεταλλάχτηκε στο ακριβώς αντίθετό της. Βέβαια τα φαινόμενα αυτά δεν αποτελούν ελληνική πρωτοτυπία. Εκδηλώνονται και σε άλλες χώρες.
Στην Ελλάδα πάντως, τόσο η εθνικιστική Δεξιά, όσο και η αναχρονιστική Αριστερά αντιλαμβάνονται την Ευρωπαϊκή Ένωση ως φρούριο του καπιταλισμού, την τρόικα ως κατοχική δύναμη, τις μεταρρυθμιστικές και μετριοπαθείς δυνάμεις της Κεντροδεξιάς και Κεντροαριστεράς ως συνοδοιπόρους του κεφαλαίου και των μεγάλων ξένων συμφερόντων.
Γεγονός είναι ότι η συνύπαρξη αυτή δεν είναι καθόλου τυχαία ούτε ευκαιριακή. Ο γνωστός δεξιός εθνικόφρων λαϊκισμός έπεσε στην αγκαλιά του επίσης γνωστού «αριστερού» συντηρητισμού. Φυσικά δεν είναι το πρώτο ούτε το μόνο ραντεβού των δύο πολιτικών χώρων, οι οποίοι, συχνά πυκνά, αντιστρατεύονται με πανομοιότυπα επιχειρήματα, τρόπο και μέσα τις όποιες μεταρρυθμιστικές ή εκσυγχρονιστικές προσπάθειες εκδηλώνονται, αποδεικνύοντας προφανώς τις κοινές προσεγγίσεις και απόψεις τους.
Όλα αυτά μπορεί να μοιάζουν παράδοξα και παράταιρα, ωστόσο αν κάποιος αναζητήσει να βρει το υπόστρωμα που κρύβεται πίσω από τις ανέξοδες διακηρύξεις και τους πολιτικούς φορμαλισμούς, τότε εύκολα θα διαπιστώσει ότι τα δύο αυτά ακραία πολιτικά ρεύματα, στην πραγματικότητα διαθέτουν τον ίδιο ιδεολογικο-πολιτικό πυρήνα. Είναι δυνάμεις εφαπτόμενες που αντιμετωπίζουν την πολιτική με ξεπερασμένα κλισέ και φολκλορικές αντιλήψεις. Κοινό τους υπόβαθρο είναι ένας βαθύτατος συντηρητισμός, ο οποίος διαπερνά όλο το πλέγμα των πολιτικών ιδεολογικών αναφορών τους.
Η αναχρονιστική Αριστερά σε αγαστή συμφωνία με τη λαϊκή Δεξιά κραυγάζουν για ένα έθνος που χάνεται, αποστρέφονται τον ορθολογισμό, αρνούνται τις μεταρρυθμίσεις, επανακάμπτουν στις θεωρίες για την ανόθευτη ελληνικότητα. Γι’ αυτό για παράδειγμα δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη μια προηγούμενη δήλωση του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έκανε λόγο για περισσότερο και λιγότερο Έλληνες.
Η νεοκομουνιστική Αριστερά, λοιπόν, μοιράζει πιστοποιητικά εθνικοφροσύνης και η εθνικοπατριωτική Δεξιά μετατρέπεται σε εξτρέμ των αντικαπιταλιστικών δυνάμεων, ενώ και οι δυο μαζί αναζητούν τον νέο συνασπισμό εξουσίας, μιλώντας για αντιμνημονιακές κυβερνήσεις.
Ο πολιτικός σουρεαλισμός στην Ελλάδα έχει πρωταγωνιστές τις δυνάμεις του παρελθόντος. Χωρίς αρχές, χωρίς αναστολές, οι δυνάμεις αυτές συμπεριφέρονται ως αξιωματούχοι, που μοναδικό τους μέλημα είναι η κατάκτηση της εξουσίας. Μη μπορώντας να κατανοήσουν το νέο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον επιδίδονται σε ασκήσεις επί χάρτου. Αδυνατούν να εκφράσουν τις νέες ανάγκες και απαιτήσεις, καταφεύγουν σε ανορθόδοξες πολιτικές. Προκαλούν σύγχυση και ενισχύουν περαιτέρω τις δυνάμεις της φοβικότητας και της εσωστρέφειας, ωθώντας το πολιτικό σύστημα σε συντηρητική αναδίπλωση.
Τα όσα παράταιρα συμβαίνουν σήμερα στην πολιτική σκηνή στην πραγματικότητα επιβεβαιώνουν το τέλος μιας εποχής. Γι’ αυτό και στη μεταβατική περίοδο που διανύουμε βλέπουμε και θα δούμε ακόμη περισσότερα, μέχρι να δημιουργηθεί αποκρυσταλλωθεί ένα νέο πολιτικό εποικοδόμημα.
Σήμερα οι πολιτικές μεταμορφώσεις και οι ιδεολογικές μετατοπίσεις στην πραγματικότητα θέτουν επί τάπητος την επαναχάραξη των συνόρων πρόοδος -συντήρηση. Ως εκ τούτου, απομένει να διερευνηθεί τι είναι συντηρητικό και τι προοδευτικό.