Νίκος Κωνσταντάρας
Η Καθημερινή, 06/04/2018
Η επιδείνωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και η αίσθηση ανασφάλειας στην καθημερινότητα των πολιτών μπορεί να μην έχουν άμεση σχέση, αλλά και τα δύο ζητήματα επιβαρύνονται λόγω της κακής διαχείρισής τους από την κορυφή της κυβέρνησης. Παρότι το πρώτο εξαρτάται από τη συμπεριφορά της Τουρκίας, ενώ το δεύτερο είναι αμιγώς «εσωτερική» υπόθεση, επηρεάζονται άμεσα από τις κακές επιλογές ανθρώπων σε καίριες θέσεις, την αφ’ υψηλού απόρριψη όποιων προειδοποιήσεων για τις συνέπειες μιας επικίνδυνης πορείας και την εύκολη επίκληση της αφέλειας (ή «αυταπάτης») ως δικαιολογία. Ίσως, όμως, ακόμη πιο επικίνδυνη είναι η νοοτροπία ότι η πολιτική αποτελείται από την ακατάσχετη λεκτική επιθετικότητα, από την επιμονή στην κατατρόπωση κάθε αντιπάλου και την επιβολή της δικής μας θέλησης πάνω στην πραγματικότητα.
Με τις επιλογές του Αλέξη Τσίπρα, με το κύμα μαζικού βολονταρισμού που καβάλησε ο ΣΥΡΙΖΑ, βρέθηκαν οι κ. Βαρουφάκης και Καμμένος, από διαφορετικά άκρα της πολιτικής και πολιτισμικής μας σκηνής, να αποκτούν ισχύ και επιρροή που ουδέποτε θα πετύχαιναν μόνοι τους. Ο ένας ήρθε, έκανε τη ζημιά του και σάλπαρε για διεθνή καριέρα· ο άλλος θα κάνει ό,τι δυνατό για να παραμείνει στην εξουσία. Σε αυτή την περίπτωση ο πρωθυπουργός μπορεί να καυχιέται ότι επέλεξε σωστά, μιας και το κριτήριό του ήταν να βρει κυβερνητικό εταίρο που μόνος του στόχος ήταν η παραμονή στην εξουσία.
Οι επιλογές Βαρουφάκη, Καμμένου κ.ά., όπως και η απαξίωση θεσμών όπως η Δικαιοσύνη και η αστυνομία, έχουν τη ρίζα τους στην έπαρση του «ηθικού πλεονεκτήματος», στην απόρριψη κάθε προβληματισμού, ανησυχίας ή επιχειρήματος που δεν προέρχεται από την ίδια την κυβέρνηση, και στην εξοικείωση με τη λεκτική βία. Όταν χτίζονται πολιτικές καριέρες με «κρεμάλες», με «γερμανοτσολιάδες», με το «εμείς ή αυτοί», με «πατριώτες και προδότες», εύκολο είναι οι θιασώτες αυτής της αφροσύνης να πιστεύουν ότι μπορούν να συμπεριφέρονται με το ίδιο ύφος και στην εξωτερική πολιτική.
Τώρα που τα πράγματα δυσκολεύουν, συνεχίζουν να πιστεύουν ότι όλα είναι όπως αυτοί θέλουν, όχι όπως είναι. Στο εσωτερικό, αντί να επιδιώκουν συναίνεση και να ενισχύουν τις αρμόδιες αρχές, χλευάζουν όσους εκφράζουν τις ανησυχίες τους για τις αιτίες της ανασφάλειας. Στο μέτωπο με την Τουρκία, αντί να επιδιώκει σοβαρότητα και ψυχραιμία, αντί να ενισχύει τις συμμαχίες της χώρας κάνοντας φανερό σε όλους το δίκαιο των θέσεών μας και να απομονώνεται η Τουρκία, ο κ. Τσίπρας αφήνει τον κ. Καμμένο να παρασύρεται στο γήπεδο των γειτόνων, πουλώντας τσαμπουκά στους μετρ του είδους.
Το θέαμα ίσως ευφραίνει τις «αντισυστημικές» καρδιές των κυβερνώντων, αλλά ο λογαριασμός θα πληρωθεί στο τέλος.