Εφημερίδα Έθνος
01 Αυγούστου 2014
«Παλιές ιδέες με νέα ρούχα εξακολουθούν να είναι παλιές ιδέες κι αυτό γίνεται εμφανές όταν τις γδύσει η πραγματικότητα».
Τόνι Μπλερ
Με το μήνυμα αυτό ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας κάλεσε τις δυνάμεις της ευρωπαϊκής Κεντροαριστεράς να εγκαταλείψουν τις ιδεοληπτικές εμμονές τους και να επεξεργαστούν σύγχρονες προοδευτικές προτάσεις. Η ανταπόκριση που βρήκε η παρέμβασή του στη Γηραιά Ήπειρο επιβεβαιώνει την αδυναμία του κεντροαριστερού χώρου να θεμελιώσει εναλλακτική στρατηγική έναντι των κυρίαρχων συντηρητικών και νεοφιλελεύθερων δυνάμεων, με αποτέλεσμα είτε να ευνουχίζεται είτε να περιθωριοποιείται.
Πράγματι, η ευρωπαϊκή Κεντροαριστερά, μετά την αναλαμπή των δεκατριών στην Ε.Ε. των «15» κεντροαριστερών κυβερνήσεων (υπό την ηγεσία των Σρέντερ, Μπλερ, Ζοσπέν, Σημίτη, Ντ’ Αλέμα κ.λπ.), οι οποίες λειτουργούσαν ως προωθητική δύναμη στο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε στασιμότητα και υποχώρηση. Μάλιστα, ένα σημαντικό κομμάτι παλινδρομεί σε παρωχημένες προτάσεις, αδυνατώντας να συμβάλλει στην επανεκκίνηση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.
Η περίπτωση, ωστόσο, του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιταλίας δείχνει ότι η Κεντροαριστερά, μπορεί να ξαναγίνει ελκυστική, ακολουθώντας νέους δρόμους και νέες προσεγγίσεις. Ο Μ. Ρέντζι προσέλκυσε δυνάμεις εκτός της παραδοσιακής εκλογικής βάσης του κόμματός του. Υιοθετώντας πολιτική πραγματισμού, έπεισε τον αποκαλούμενο μεσαίο χώρο, αποσπώντας ποσοστό 41% στις ευρωεκλογές. Υλοποιώντας εξωστρεφή στρατηγική, ανοίγει μέτωπα με τις ακραίες νεοφιλελεύθερες δυνάμεις, αμφισβητώντας τις μονομέρειες του Συμφώνου Σταθερότητας.
Αντίθετα, σε άλλες χώρες η Κεντροαριστερά παραμένει δέσμια ενός ξεπερασμένου πολιτικο-ιδεολογικού οπλοστασίου. Στην Ελλάδα πολιτεύεται εκτός οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας, υποσχόμενη ευημερία και ανάπτυξη. Εμφανίζεται θεματοφύλακας του κοινωνικού κράτους, ενώ ακολουθεί πελατειακές και λαϊκίστικες πολιτικές. Θεωρεί τις δημόσιες επενδύσεις μοχλό ανάπτυξης, τη στιγμή που η δημοσιονομική κρίση τις καθιστά σχεδόν αδύνατες. Επιμένει σε αναδιανεμητικές πολιτικές, ενώ παρέχει στήριξη σε συντεχνιακά συμφέροντα. Επαγγέλλεται μεταρρυθμίσεις και ταυτόχρονα συντάσσεται με τις κρατικοδίαιτες συνδικαλιστικές ηγεσίες που αντιδρούν. Διακηρύσσει τον εξορθολογισμό της διοίκησης, αρνούμενη την αυτονόητη αξιολόγηση.
Η ελληνική Κεντροαριστερά, ελλείψει νέων ιδεών, ακολουθεί παλιές πρακτικές που την καθιστούν αναντίστοιχη με τις σημερινές ανάγκες, δυσχεραίνοντας ταυτόχρονα την ανασύνθεσή της. Το δύσκολο αυτό εγχείρημα για να ευδοκιμήσει προϋποθέτει τον πολιτικό και ιδεολογικό της εκσυγχρονισμό. Μόνο έτσι θα μπορέσει να απευθυνθεί σε νέες κοινωνικές δυνάμεις, διευρύνοντας το ακροατήριό της. Διαφορετικά η αδήριτη πραγματικότητα θα την οδηγήσει σε καχεξία και μαρασμό.