Του Γιάννη Παπαδάτου*
Η πολύπαθη έννοια της προόδου έχει πολλούς υποστηρικτές, ισάριθμους αρνητές, και αρκετούς ανιστόρητους αιθεροβάμονες. Τι όμως , στα αλήθεια, εννοούν μερικοί, όταν προτείνουν προοδευτική διακυβέρνηση στην Ελλάδα σήμερα; Είναι ένα ερώτημα που απαιτεί περαιτέρω ανάλυση .
Το σκηνικό των υποψηφιοτήτων για την εκλογή προέδρου στο ΚΙΝΑΛ άλλαξε με την υποψηφιότητα του νυν προέδρου του ΚΙΔΗΣΟ, πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ και επίδοξου προέδρου του ΚΙΝΑΛ, Γεωργίου Παπανδρέου. Είναι προφανές, ότι η εσωτερική ψυχολογική ανάγκη για δικαίωση, είναι απόλυτα θεμιτή και κατανοητή ως ατομική συμπεριφορά. Όμως, όταν η ατομική ανάγκη για δικαίωση αντιστρατεύεται την ιστορική πορεία του υπερήφανου κόμματος, που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, τότε απλά είναι λάθος. Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι συμμετέχει στη διαδικασία εκλογής προέδρου στο ΚΙΝΑΛ «για τη διαμόρφωση μιας προοδευτικής πρότασης διακυβέρνησης» (20/10/21). Ο Γ. Σεφερτζής έγραψε, στα «ΝΕΑ» για τον πρώην πρωθυπουργό ότι «μιλώντας για προοδευτική κυβέρνηση με απλή αναλογική εννοεί δύο πράγματα: Πρώτον, κυβέρνηση συνεργασίας. Δεύτερον, και κυριότερο, συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός έχει εξάλλου την πατρότητα της ιδέας.» (22/10/21). Επίσης ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι «Οι διεργασίες στον χώρο δεν μπορεί να μας αφήνουν αδιάφορους. Καθιστούν ρεαλιστική την προοπτική της προοδευτικής διακυβέρνησης.»(22/10/21). Σε νεότερες δηλώσεις του (1/11/21) , στο Ρ/Σ ΣΚΑΙ, ο Γ. Παπανδρέου, αν και χαρακτήρισε τον ΣΥΡΙΖΑ ως «συντηρητικό κόμμα» , δεν αρνήθηκε την προοπτική συνεργασίας μαζί του. Δεν πρέπει, όμως, να ξεχνάμε, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ με τις χαρακτηριστικές νεολοκληρωτικές ενέργειές του ως κυβέρνηση, καθιστά αδύνατη την προοδευτική διακυβέρνηση μαζί του.
Είναι, ωστόσο, αλήθεια ότι η έννοια της προόδου στη νεώτερη Ευρώπη έχει συνδεθεί συχνά με την Αριστερά. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όμως, είναι τέκνο της κομμουνιστικογενούς αριστεράς της Τρίτης Διεθνούς, ενώ τα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα ανήκουν στη Δεύτερη Διεθνή.
Δύο και πλέον αιώνες μετά την γαλλική επανάσταση, και μετά την εμφάνιση των κομμουνιστικών καθεστώτων, είναι λανθασμένο, να χρησιμοποιούνται εννοιολογικά εργαλεία προοδευτικότητας – συντηρητικότητας χωρίς τη συγκεκριμένη ανάλυση της λειτουργίας και της πρακτικής του κάθε κόμματος. Η προοδευτικότητα του ΣΥΡΙΖΑ, είναι απλά ψυχοσυναισθηματικοί αντικατοπτρισμοί στο νου ορισμένων αφελών. Ανεξάρτητα , όμως, από το εάν ο Γ. Παπανδρέου χρησιμοποιεί τα θεωρητικά εννοιολογικά, ιδεολογικά και πολιτικά εργαλεία κατάταξης κομμάτων, στον άξονα προοδευτικότητας- συντηρητικότητας, θα έπρεπε να γνωρίζει βιωματικά τον ρόλο του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στο ΠΑΣΟΚ. Η συρρίκνωση του ΠΑΣΟΚ δεν οφείλεται τόσο στους εσωκομματικούς αντιπάλους του -όπως ίσως ακόμη νομίζει- όσο στη συνεχή κατασυκοφάντηση του ΠΑΣΟΚ και στους βίαιους προπηλακισμούς των στελεχών του από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι , όμως, περίεργο ότι ένας έμπειρος πολιτικός, όπως ο Γ. Παπανδρέου, έχει και αυτός υποκύψει χωρίς ενδοιασμούς στο σύνδρομο της Στοκχόλμης σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ .Όμως, δεν αξίζει στην ιστορική δημοκρατική παράταξη του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Ανδρέα Παπανδρέου, να καταντήσει εθελοντικά δορυφόρος του δήθεν «προοδευτικού» ΣΥΡΙΖΑ. Σε δηλώσεις του ο Ανδρέας Λοβέρδος (3/11/21), ανέφερε ότι είναι αδιανόητη κάθε σκέψη για προοδευτική διακυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Έχει δηλώσει, επίσης, ότι αν εκλεγεί πρόεδρος «θα βάλω τέλος στα σενάρια περί δήθεν προοδευτικής διακυβέρνησης με τον ΣΥΡΙΖΑ» (22/10/21). Έτσι τίθενται τα αναγκαία όρια απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ που, όπως έχουμε γράψει, αποτελεί τον υπαρξιακό εχθρό του ΠΑΣΟΚ.
Θέλω ,όμως, να πιστεύω ότι χιλιάδες παλιά και νέα μέλη του ΠΑΣΟΚ θα αντισταθούν στην ερχόμενη λεηλασία του ΠΑΣΟΚ επιλέγοντας τον κατάλληλο υποψήφιο στο ΚΙΝΑΛ ώστε οι επιθυμίες του κυρίου Τσίπρα , για δήθεν «προοδευτική» διακυβέρνηση να παραμείνουν όνειρα θερινής νυκτός .
* Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ , πρώην βουλευτής ΠΑΣΟΚ