Εφημερίδα Έθνος
23 Οκτωβρίου 2015
Η πολιτική υποχώρηση της ΝΔ μετά το 2009 είναι αξιοσημείωτη. Οι επιδόσεις της στις πρόσφατες εκλογές απέδειξαν ότι η πολιτική εμβέλεια και το ακροατήριό της μειώθηκαν δραστικά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η κοινωνική και δημογραφική σύνθεση των ψηφοφόρων της. Η απήχησή της στις περιοχές που έπληξε η κρίση εξασθενεί. Οι σχέσεις της με τον πυρήνα του αποκαλούμενου «ενεργού πληθυσμού» έχουν διαρραγεί. Η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση περιχαρακώθηκε στις εύπορες κοινωνικές ομάδες και στις μεγαλύτερες ηλικίες, χάνοντας την επιρροή της στη μεσαία τάξη. Αναμφισβήτητα για τη ΝΔ «έφτασε εκείνη η στιγμή στην ιστορική ζωή της…» -για να δανειστώ τον Γκράμσι στα ‘Τετράδια Φυλακής’-, «…κατά την οποία οι κοινωνικές της τάξεις αποκόπηκαν από το παραδοσιακό τους κόμμα. Δεν το αναγνωρίζουν πια ως πολιτική τους έκφραση…».
Έτσι ερμηνεύεται και η κρίση εκπροσώπησης που αντιμετωπίζει. Η αδυναμία της να εκφράσει ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις καθίσταται το μείζον στρατηγικό της πρόβλημα. Ένα πρόβλημα που συνδέεται ευθέως με τις πολιτικές που ακολούθησε πριν και κατά την κρίση, σε συνδυασμό με τη διαχειριστική και επιχειρησιακή της ανεπάρκεια. Οι ευθύνες της νεοκαραμανλικής διακυβέρνησης δεν συγκαλύπτονται από καμία δεξιά ή ακόμη και αριστερή ομερτά. Η αντιμνημονιακή περίοδος των Ζαππείων ήταν το πρελούντιο ενός ανύπαρκτου διλήμματος που ταλάνισε τη χώρα τα τελευταία πέντε χρόνια. Η μεταστροφή του Α. Σαμαρά αποδείχθηκε μικρή αναλαμπή. Η χώρα ορθοπόδησε για λίγο, για να παλινδρομήσει στον εθνολαϊκισμό του δεύτερου εξαμήνου του ’14.
Και σήμερα η ΝΔ, στερούμενη σταθερής στρατηγικής, βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση. Οι συνεχείς μεταστροφές της επιβεβαιώνουν την ύπαρξη αντιτιθέμενων επιδιώξεων. Μέχρι που εμφανίζεται να φλερτάρει ξανά με το «αντιμνημόνιο»! Παράλληλα, η αδυναμία της να απεξαρτηθεί από τους αναχρονισμούς της αποκαλούμενης λαϊκής Δεξιάς, καθώς και η δυστοκία της να απογαλακτιστεί από τις ακροδεξιές παραφυάδες δεν της επιτρέπουν να μετεξελιχθεί σε σύγχρονη ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά. Δεν είναι τυχαίο που η εκλογή νέου προέδρου την οδηγεί σε πρωτοφανή περιδίνηση.
Ο διάλογος για ζητήματα στρατηγικής, πολιτικής, φυσιογνωμίας, για την ανάκτηση της κοινωνικής επιρροής της απουσιάζει. Οι υποψήφιοι διαγκωνίζονται για να αναλάβουν τα ηνία ενός απονεκρωμένου μηχανισμού και απαξιωμένου κόμματος, αγνοώντας την κοινωνική αιμορραγία που υπέστη. Εγκαλώντας τον ΣΥΡΙΖΑ για τη μνημονιακή του στροφή και αναζητώντας τον αντι-Τσίπρα, στην ουσία ανακυκλώνουν τα στρατηγικά αδιέξοδα της ΝΔ. Πάντως, η ανασύνθεση της Κεντροδεξιάς δεν μπορεί να στηριχθεί στις επιθυμίες των βαρόνων και τις ισορροπίες των επιγόνων. Δεν επιτυγχάνεται μόνο με την αποσαφήνιση της ιδεολογικής ταυτότητας της ΝΔ. Κυρίως εξαρτάται από την ικανότητά της να επανασυνδεθεί με τις δυνάμεις που της γύρισαν την πλάτη.