Νίκος Βατόπουλος
Η Καθημερινή, 10/11/2018
Ολοένα και πιο συχνά νιώθει κανείς αυτό το μείγμα που αφήνει ως επίγευση η εποχή μας. Εχει καλύψει σα μεμβράνη την καθημερινότητα. Περισσότερο από όσα ακούω να μου λένε φίλοι και γνωστοί, που επαναλαμβάνουν ότι ζούμε το απόλυτο ηθικό τέλμα, παρατηρώ το βλέμμα τους. Υπάρχει επίγνωση μιας ορισμένης ήττας. Η μισαλλοδοξία, με διάφορες μορφές, πηγαίνει μαζί με την απουσία κάθε οράματος. Μια κοινωνία που μιλάει για συντάξεις, για εχθρούς, για «Ρουβίκωνες».
Είναι απαραίτητο, όμως, να σκέφτεται κανείς ότι αυτή η κοινωνία έχει καταγεγραμμέναες στην ιστορική μνήμη της και περιόδους ανάτασης και όχι μόνο με όρους εθνικούς αλλά κυρίως κοινωνικούς και οικονομικούς. Χθες το πρωί, βγαίνοντας από το Μέγαρο Μουσικής, κοντοστάθηκα στο πάρκο Ελευθερίας μπροστά στο γνωστό άγαλμα του Ελευθερίου Βενιζέλου. Είναι γνωστή η απαξίωση του μνημείου με όρους απόλυτης ύβρης. Το παρατηρούσα με διάθεση να κατανοήσω την αιτία αυτής της παρακμής, και με βλέμμα απορίας αναζητούσα ένα λόγο για τον οποίον αυτό το μνημείο με το περίφημο γλυπτό του Γιάννη Παππά στο γλυπτικό πάρκο που σχεδίασε ο Παναγιώτης Βοκοτόπουλος, βρίσκεται σε αυτό το χάλι. Ηταν σαφές, ξαφνικά, ότι είχα μπροστά μου συμπυκνωμένη σε ένα εύγλωττο συμβολισμό την κατάντια όχι μόνο της πρωτεύουσας αλλά της ίδιας της κοινωνίας.
Ανήκω σε εκείνους που δεν παρασύρονται από την ευφορία που φέρνει η άνοδος του τουρισμού, όσο και αν χαίρομαι για την προσοχή που προκαλεί η Αθήνα. Και δεν παρασύρομαι γιατί οι δεξαμενές της πόλης, εκείνες, δηλαδή, που νοηματοδοτούν την ιστορική και κοινωνική της υπόσταση, εκείνες που τροφοδοτούν τη νέα δημιουργία σε περιβάλλον οικονομικής ελευθερίας και κοινωνικής σύμπνοιας, είναι αποκλεισμένες. Η Αθήνα είναι η πρωτεύουσα της παρακμής όπως συστηματικά καλλιεργείται παντοιοτρόπως και ποικιλοτρόπως και αυτό δεν ανακόπτεται ούτε με νέα ξενοδοχεία, ούτε με βραβεία καινοτομίας. Η κατάρρευση του μετρό από έργο πρότυπο σε έργο παρακμής, τα πλήθη στις στάσεις λεωφορείων, οι διαλυμένες υποδομές, η ανασφάλεια του πολίτη, και η αδιαφορία του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας για ό,τι δημιουργικό πάει να γεννηθεί, είναι δυστυχώς μια πραγματικότητα.
Καλύτερα να αφήσουμε τον περιβάλλοντα χώρο στο μνημείο του Βενιζέλου ως έχει. Το διαλυμένο βάθρο, τα σπασμένα γράμματα, η αίσθηση πλήρους απαξίωσης και κυνισμού, μοιάζουν απόλυτα συμβατά με αυτό που συμβαίνει ολόγυρα.