Εφημερίδα Τυποσπόρ
26 Νοεμβρίου 2005
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας, αποτέλεσαν ξεχωριστό αθλητικό και πολιτιστικό γεγονός, κορυφαία στιγμή στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας.
Σήμερα, καλούμαστε να επενδύσουμε πάνω στην κληρονομιά των Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά και να την αξιοποιήσουμε. Καλούμαστε να αξιοποιήσουμε τα μεγάλα έργα υποδομής και τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και της οικονομίας της χώρας.
Ο Πειραιάς είναι μια περιοχή που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και προσφέρεται για οικονομική και πολεοδομική ανασυγκρότηση. Βρέθηκε, από την άποψη της συμμετοχής σε Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις και της αναβάθμισης των υποδομών του, σε πλεονεκτική θέση, σε σύγκριση με άλλους Δήμους στην Αττική, καθότι υλοποιήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του μια σειρά από Ολυμπιακά Έργα, όπως:
- Η αναβάθμιση των υποδομών του Λιμανιού για την εξυπηρέτηση των μεγάλων κρουαζιερόπλοιων που ελλιμενίστηκαν εκεί κατά τη διάρκεια των Αγώνων.
- Το Ολυμπιακό Κέντρο Νίκαιας με το Σπίτι της Άρσης Βαρών και το παρακείμενο Αθλητικό Κέντρο.
- Το νέο Γήπεδο Καραϊσκάκη.
- Η ανάπλαση του Ηλεκτρικού Σταθμού των ΗΣΑΠ στο Νέο Φάληρο.
- Η ανακαίνιση του τερματικού Σταθμού των ΗΣΑΠ στον Πειραιά
- Το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας με τις παρακείμενες μαρίνες.
- Ο νέος συγκοινωνιακός κόμβος σύνδεσης της Λεωφ. Κηφισού και της Λεωφ. Ποσειδώνος.
- Ο παρακείμενος Ολυμπιακός Πόλος Φαλήρου με τα Γήπεδα του Beach Volley, το Κλειστό Γυμναστήριο, τη Μαρίνα και την Εσπλανάδα, καθώς επίσης και το Οικολογικό Πάρκο.
Ο Πειραιάς θα πρέπει να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τις Ολυμπιακές αυτές Εγκαταστάσεις και υποδομές του, καταρτίζοντας ένα Σχέδιο Μετα-Ολυμπιακής Αξιοποίησης και Στρατηγικής, που θα χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής του, καθώς και του επιχειρηματικού ενδιαφέροντος.
Η μετα-ολυμπιακή περίοδος αναδεικνύει την ανάγκη η πόλη του Πειραιά να γίνει ανταγωνιστική. Ανταγωνιστική πόλη σημαίνει μια πόλη που ευχάριστα ζεις, εργάζεσαι, δραστηριοποιείσαι, δημιουργείς, επιχειρείς.
Μια πόλη μπορεί να γίνει ανταγωνιστική όταν διασφαλίζει προσιτή στέγη στους κατοίκους της και στις επιχειρηματικές δραστηριότητες, όταν διαθέτει αποτελεσματική διοίκηση και αυτοδιοίκηση, όταν έχει επαρκές και σύγχρονο δίκτυο υποδομών, όταν παρέχει επαρκή προ-πανεπιστημιακή εκπαίδευση, όταν προσφέρει ικανοποιητικές υπηρεσίες υγείας και κοινωνικές υποδομές.
Μια τέτοια πόλη είναι ελκυστική σε επισκέπτες, ελκυστική σε επενδυτικά σχέδια, ελκυστική στην ανάπτυξη πολλαπλών δραστηριοτήτων.
Η δυναμική που αναπτύσσει η Αθήνα στη μετα-ολυμπιακή περίοδο, ως μια νέα ανταγωνιστική πόλη μπορεί να επισκιάσει τον Πειραιά, καθιστώντας τον περιθωριακό τμήμα της. Ο κίνδυνος αυτός είναι ορατός και υπαρκτός.
Ο Πειραιάς μπορεί να γίνει μια πόλη αυθύπαρκτη, δυναμική, ανταγωνιστική και φιλόδοξη. Γι’ αυτό χρειάζεται την κινητοποίηση όλων των παραγωγικών και δημιουργικών δυνάμεών του. Χρειάζεται μια νέα μητροπολιτική οργάνωση για να μπορέσει να αναδείξει και να αξιοποιήσει τις μεγάλες αναπτυξιακές δυνατότητες που διαθέτει. Χρειάζεται σχέδιο και όραμα για να γίνει ο Πειραιάς ναυτιλιακός, επιχειρηματικός και πολιτιστικός προορισμός.
Ο μητροπολιτικός Πειραιάς αποτελεί ζωτική ανάγκη για το παρόν και το μέλλον της πόλης.
ΣΧΕΔΙΟ – ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΕΤΑ-ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ
Οι Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις στην ευρύτερη περιφέρεια του Πειραιά έχουν καταστεί de facto πόλοι οικονομικής ανάπτυξης και επιχειρηματικού ενδιαφέροντος. Θα πρέπει, λοιπόν, να αποτελέσουν εστίες βιώσιμης ανάπτυξης και κοινωνικής αξιοποίησης. Απαραίτητη βεβαίως, καθίσταται και η περαιτέρω στήριξή τους με εύστοχες παρεμβάσεις της Πολιτείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με στόχο την εξασφάλιση «συνέχειας» στη διαμορφούμενη αναπτυξιακή δυναμική των περιοχών αυτών.
Για την εξασφάλιση της αναπτυξιακής «συνέχειας», προτείνονται οι ακόλουθες προτάσεις αξιοποίησης που θα προσελκύσουν περαιτέρω το επιχειρηματικό ενδιαφέρον για τα συγκεκριμένα συγκροτήματα, αλλά και για τις όμορες σ’ αυτά περιοχές, οι οποίες θα επηρεαστούν θετικά από τη Μετα-ολυμπιακή Αξιοποίηση αυτών των πολεοδομικών ενοτήτων.
ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΤΟΥ ΛΙΜΑΝΙΟΥ – ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΣΧΟΛΗ ΔΟΚΙΜΩΝ ΕΩΣ ΤΗ ΦΡΕΑΤΤΥΔΑ.
Τα έργα αναβάθμισης των υποδομών του Λιμανιού που υλοποιήθηκαν για την υποδοχή των κρουαζιερόπλοιων, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, βελτίωσαν αισθητά τις παρεχόμενες υπηρεσίες στο επιβατικό τμήμα του Λιμανιού και δημιούργησαν συνθήκες τέτοιες που θα ευνοήσουν σημαντικά και την περαιτέρω βελτίωσή τους.
Ανάλογη παρέμβαση, μετά και την προγραμματισμένη συνδετήρια γέφυρα μεταξύ των σταθμών ΗΣΑΠ και Πελοποννήσου, θα ήταν και η κατασκευή γέφυρας που θα συνέδεε τους σταθμούς αυτούς με την Ακτή Καλιμασιώτη, όπου και η αφετηρία των δρομολογίων προς τις Δυτικές Κυκλάδες.
Το σημείο σύνδεσης θα μπορούσε να είναι ένας κομβικός υπέργειος σταθμός διακίνησης των επιβατών με υπερυψωμένο monorail που θα διέτρεχε το μέτωπο του Λιμανιού από την Ακτή Ξαβερίου έως και την Ητετιώνια Ακτή και τον Προλιμένα, με ενδιάμεσους σταθμούς τα σημεία αφετηρίας των δρομολογίων, π.χ. Κρήτης, Ανατολικών Κυκλάδων, Αργοσαρωνικού, Δωδεκανήσου, Διεθνούς Επιβατικού Σταθμού κ.λπ.
Η κατασκευή monorail εντός της λιμενικής επιβατικής ζώνης, θα διευκόλυνε δραστικά τις μετακινήσεις των επιβατών με διαφορετικό προορισμό, ενώ θα αναβάθμιζε ποιοτικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες του Λιμανιού και θα εξασφάλιζε την άμεση σύνδεσή του με το εθνικό μητροπολιτικό μεταφορικό σύστημα σταθερής τροχιάς (ΟΣΕ, ΗΣΑΠ, ΜΕΤΡΟ, ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΣ). Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα τη διευκόλυνση μεγαλύτερου αριθμού τουριστών/επιβατών από το Λιμάνι προς το Μητροπολιτικό Κέντρο και την Περιφέρεια, αφού θα τους εξασφάλιζε τη γρήγορη μετακίνησή τους.
Άλλες παρεμβάσεις αναβάθμισης του Λιμανιού θα πρέπει να εστιαστούν στην κατασκευή μικρών νησίδων πράσινου υψηλής αισθητικής με μικρά περίπτερα παροχής εμπορικών υπηρεσιών, αρμονικά ενταγμένα.
Βέβαια, η κατασκευή του monorail δεν θα πρέπει να σταματήσει στην Ακτή Ξαβερίου και στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, αλλά να συνεχίσει επί του θαλάσσιου μετώπου της Ακτής Θεμιστοκλέους έως και τον Όρμο Φρεαττύδας, με παράλληλη πεζοδρόμηση του υφιστάμενου οδοστρώματος της Ακτής Θεμιστοκλέους.
Η ανάδειξη της Ακτής Θεμιστοκλέους σε παραθαλάσσια «Εσπλανάδα» με επιλεγμένες παρεμβάσεις αστικού πράσινου, καθώς και η ανάδειξη των αρχαιολογικών ευρημάτων στο Θαλάσσιο Μέτωπο, θα καταστήσουν την περιοχή εξαιρετικά ελκυστική για τους κατοίκους του Πειραιά και της Αθήνας, προσφέροντάς τους δυνατότητες για περίπατο και αναψυχή στα παραδοσιακά στέκια της περιοχής.
Κλείνοντας, θα πρέπει να επισημάνουμε την υψηλή αναπτυξιακή δυναμική που μπορεί να προκληθεί από παρεμβάσεις τέτοιου είδους, οι οποίες θα «απογειώσουν» την περιοχή και θα βοηθήσουν σημαντικά την οικονομική και παράλληλα αισθητική αναβάθμιση του Πειραιά.
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΝΙΚΑΙΑΣ
Με βάση το Νόμο 3342/2005 για την αξιοποίηση των Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων, πέραν των χρήσεων που δόθηκαν για την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, παρέχεται η δυνατότητα και για τις ακόλουθες λειτουργίες και χρήσεις: εμπορικά καταστήματα, χώρους εστίασης κοινού, γραφεία, ιατρεία, πολιτικές εκδηλώσεις, ξενώνες, και προπονητικό κέντρο.
Η συγκεκριμένη Ολυμπιακή Εγκατάσταση βρίσκεται σε μια περιβαλλοντικά υποβαθμισμένη περιοχή της πρωτεύουσας και οι παραπάνω χρήσεις που νομοθετήθηκαν κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Παράλληλα, με τα ανωτέρω μέτρα, θα μπορούσε επίσης να επιτραπεί, σε αδόμητο τμήμα του οικοπέδου, η κατασκευή κτηρίου γραφείων και χώρων πολλαπλών χρήσεων, προκειμένου να καταστεί το Κέντρο ένας τακτικός πολύ-λειτουργικός πόλος έλξης οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας, που θα συμπλήρωνε τον αμιγώς αθλητικό χαρακτήρα του.
Η «μεικτού τύπου» ανάπτυξη του Κέντρου, σε συνδυασμό με την ανάπλαση και τη δημιουργία χώρων αναψυχής και πρασίνου στο Λόφο Σελεπίτσαρι και στο Λόφο Δεξαμενής, καθώς και η ενοποίησή τους, θα διαμόρφωνε μια αλυσίδα πρασίνου, περιπάτου και αναψυχής, που τόσο έχουν ανάγκη οι κάτοικοι της περιοχής, ενισχύοντας έτσι σε μεγάλο βαθμό την αναπτυξιακή δυναμική που κληροδότησε στην περιοχή η ολυμπιακή εμπειρία.
ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ – ΣΕΦ
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες κληροδότησαν στην περιοχή αυτή το νέο Γήπεδο Καραϊσκάκη, τον αναβαθμισμένο Σταθμό των ΗΣΑΠ και το ανακαινισμένο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας με την παρακείμενη μαρίνα.
Το σύνολο των εγκαταστάσεων αυτών, καθώς και οι παρακείμενες περιοχές μπορούν να αποτελέσουν ένα ενιαίο πολεοδομικό και αναπτυξιακό υπόβαθρο, στο οποίο θα πρέπει να εφαρμοστούν παρεμβάσεις μείζονος κλίμακας, αφού η περιοχή κατέχει δεσπόζουσα θέση σε κομβικό κυκλοφοριακό και αναπτυξιακό σημείο στην είσοδο του Πειραιά και σε επαφή με το θαλάσσιο μέτωπο του βορειανατολικού άκρου του Φαληρικού Μετώπου.
Η ανάπτυξή της είναι μείζονος σημασία για τον Πειραιά, καθότι έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει την ευκαιρία για μια ολοκληρωμένη πολεοδομική παρέμβαση μέγιστης επιχειρηματικής ανταποδοτικότητας, εάν και εφόσον η προσέγγιση αυτή είναι «καθολική».
Η έννοια «καθολική» περιλαμβάνει την ενοποίηση των περιοχών πέριξ του Γηπέδου Καραϊσκάκη με την περιοχή του ΣΕΦ και του Θαλάσσιου Μετώπου, μέσω της κατασκευής υπερυψωμένης πεζογέφυρας «τύπου Εσπλανάδας», στο σημείο μετά το πέρας του Αμαξοστασίου προς τον Πειραιά. Έτσι, η φυσική σύνδεση των δύο περιοχών αποκαθίσταται, εξασφαλίζοντας εύκολη πρόσβαση στους πεζούς.
Με την κατασκευή της προτεινόμενης Εσπλανάδας, όχι μόνο δημιουργείται μια de facto φυσική και οπτική διέξοδος της περιοχής Καραϊσκάκη, με το ΣΕΦ, το Θαλάσσιο Μέτωπο και τη μαρίνα, ανεβάζοντας κατακόρυφα τη συνδυαζόμενη πλέον αναπτυξιακή δυναμική και των δύο περιοχών, αλλά ολοκληρώνεται και πολεοδομικά η προσπάθεια σύνδεσης του πυκνοδομημένου αστικού ιστού της περιοχής Καλλιθέας/Ιπποδρόμου που επιχειρήθηκε στο νότιο άκρο του Φαληρικού Όρμου, με τις ολυμπιακές παρεμβάσεις. Επίσης προστίθεται στο βόρειο άκρο του Όρμου και στην Πύλη του Πειραιά μια ανάλογη πολεοδομική παρέμβαση που θα ολοκληρώσει τη σύνδεση των δύο αυτών άκρων και θα αυξήσει το επενδυτικό ενδιαφέρον για το «διευρυμένο» πλέον θαλάσσιο μέτωπο.
Τα αναπτυξιακά και κατ’ επέκταση οικονομικά αποτελέσματα της πρότασης είναι προφανή. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σε συνδυασμό με το Γήπεδο Καραϊσκάκη, στην περιβάλλουσα υπό ανάπτυξη περιοχή θα μπορούσαν να κατασκευαστούν ένα Εμπορικό Κέντρο υπερ-τοπικής εμβέλειας, συγκροτήματα κατοικιών, ξενοδοχείο, σχολείο, χώροι πράσινου και αθλοπαιδιών. Στην περιοχή του ΣΕΦ και στον ευρύτερο περιβάλλοντα χώρο του, θα μπορούσε να κατασκευαστεί ένα συγκρότημα πολυώροφων κατοικιών υψηλών προδιαγραφών με δυνατότητα χρήσης από τους ενοίκους των παρακείμενων κέντρων αναψυχής. Στο Συγκρότημα θα μπορούσαν επίσης να συμπεριληφθούν και μεικτές χρήσεις, όπως κινηματογράφοι, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων για κοινωνικές εκδηλώσεις και υπαίθριοι χώροι άθλησης.
Η θέα στο Σαρωνικό, η εύκολη πρόσβαση στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και η κομβική θέση των περιοχών αυτών θα εξασφαλίσουν το άμεσο εθνικό επενδυτικό ενδιαφέρον και όχι μόνο, με υψηλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη για την πόλη του Πειραιά και την Πολιτεία.
Η ΜΕΤΑ-ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΑΞΗ
Όπως γίνεται αντιληπτό, το μεγαλύτερο μέρος των μετα-ολυμπιακών παρεμβάσεων που προτείνονται, αφορούν την παραλιακή ζώνη του Πειραιά, ξεκινώντας από το Κεντρικό Λιμάνι, τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, την ανάπλαση-πεζοδρόμηση της Ακτής Θεμιστοκλέους και την παρέμβαση στην περιοχή Καραϊσκάκη- ΣΕΦ και την ενοποίηση με το Νότιο Άκρο των ολυμπιακών παρεμβάσεων και του Φαληρικού Μετώπου.
Η εστίαση των παρεμβάσεων στο Μέτωπο αυτό γίνεται, διότι οι χώροι του είναι ακόμη πρόσφοροι, και μετά τις Ολυμπιακές παρεμβάσεις, ώριμοι για επεμβάσεις τέτοιας κλίμακας και επιχειρηματικής ανταποδοτικότητας που θα ήταν τουλάχιστον έγκλημα, εφ όσον οι προτάσεις αυτές δημιουργούν επενδυτικά κίνητρα, να μην κατατεθούν και συζητηθούν, για την ευνοϊκή κατάληξή τους και τη δημιουργία του πολυπόθητου θετικού επενδυτικού κλίματος που η Πολιτεία και η Τοπική Αυτοδιοίκηση επιθυμούν.
Ας βοηθήσουν, λοιπόν, και ας στηρίξουν τις προσπάθειες υλοποίησής τους, με τις ανάλογες νομοθετικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις συμπράττοντας με επιχειρηματικούς φορείς για την πραγματοποίηση των αναπτυξιακών αυτών προσπαθειών, αποκομίζοντας ταυτόχρονα τα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη που θα προκύψουν.
Κλείνοντας, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι η κληρονομιά των Ολυμπιακών Αγώνων, πέραν των προτάσεων μετα-ολυμπιακής αξιοποίησης που κατά καιρούς κατατίθενται, σχετίζεται με τη δυνατότητα που θα πρέπει να αποκτήσει ο κρατικός και επιχειρηματικός μηχανισμός της χώρας να εκτελεί μεγάλης αναπτυξιακής πλέον κλίμακας έργα σε σύντομο χρονικό διάστημα με υψηλή ποιότητα κατασκευής, αντί ευλόγου τιμήματος, αναλαμβάνοντας βέβαια και όλα τα επιχειρηματικά ρίσκα ή οφέλη, που μπορεί καθ’ οδόν να προκύψουν.
Οι ιδέες δεν λείπουν.
Η επιλογή των σωστών ιδεών και η υλοποίησή τους χρειάζεται μαεστρία.
Ας αποδείξουμε ότι διαθέτουμε και αυτήν.