Δημήτρης Μητρόπουλος
Τα Νέα, 26-11-2016
Με τόσες εκλογικές ανατροπές η εποχή προσφέρεται για αναλύσεις που δημοσιεύονται πλέον κατά ριπάς στα ξένα ΜΜΕ. Μια τέτοια ανάλυση ακτινογραφούσε την επικράτηση Φιγιόν στον πρώτο γύρο των προκριματικών της γαλλικής Δεξιάς. Ως γνωστόν, αυτός προσήλθε με ένα κλασικό δεξιό πολιτικό μείγμα – συντηρητικό στις αξίες και φιλελεύθερο στα οικονομικά. Η διαπίστωση του αναλυτή είναι ότι ο πυρήνας της δεξιάς ιδεολογίας αντέχει στην πίεση του λαϊκισμού. Κάτι που δεν μπορεί να το πει κανείς για το πολιτικό μείγμα της Κεντροαριστεράς ή και για τη σοσιαλδημοκρατία. Λίγο σαν τα τοξικά απόβλητα στον υπόνομο, θα λέγαμε εμείς, μη έχοντας θετική προδιάθεση για τη δεξιά ιδεολογία. Ο κλασικός δεξιός Φιγιόν περπάτησε λοιπόν καλύτερα στις προκριματικές από τον κεντροδεξιό Ζιπέ.
Αντίστοιχα, στην Ελλάδα των Μνημονίων η ΝΔ κρατήθηκε σε διψήφιο νούμερο που κατέληξε να έχει το 2 μπροστά, ενώ το ΠΑΣΟΚ σταθεροποιήθηκε σε μονοψήφια ποσοστά. Το κόμμα που ήταν το πολιτικό success story της Μεταπολίτευσης αποσυντέθηκε. Σε ό,τι αφορά τη σύνθεσή του, ούτε το λαϊκίστικο στοιχείο ούτε η αριστερή καταβολή μπόρεσαν να το κρατήσουν συμπαγές –αμφότερα πέρασαν, άλλωστε, στον ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ το μεταρρυθμιστικό/εκσυγχρονιστικό/αναπτυξιακό συνθετικό του εξατμίστηκε.
Ομολογουμένως η διάγνωση αυτή δεν είναι αισιόδοξη για το ΠΑΣΟΚ. Έστω κι αν φωτογραφίζει τον τακτικισμό της ηγεσίας του. Ούτε με τη ΝΔ ούτε με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι το δόγμα – ή μάλλον εναντίον και των δύο. Εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ για να μαζέψει αυτούς που θυμώνουν και τον εγκαταλείπουν. Εναντίον της ΝΔ για να μην ενσωματωθεί το ΠΑΣΟΚ από αυτή μέσα σε μια κομποστοποίηση της αντί-ΣΥΡΙΖΑ ψήφου. Εντάξει –θεμιτό, ρεαλιστικό. Θέση ενδιάμεση και μετά βλέπουμε. Άρα, προσέγγιση εξόχως πολιτική. Παρ’ όλα αυτά, αν αφήσει κανείς την τακτική και κοιτάξει την ουσία, η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική. Διότι τι είναι το ΠΑΣΟΚ, εκτός από αντίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ και στη ΝΔ; Μια μινιατούρα τής προ 1996 εκδοχής του. Μια πολιτική αντίκα. Κάποιοι τη συλλέγουν –την ψηφίζουν- για λόγους συναισθηματισμού.
Όπως γίνεται με το ΚΚΕ. Ένα κόμμα που δεν έχει καμία απολύτως αντιστοιχία με την εποχή, αλλά συνεχίζει να υπάρχει στην Ελλάδα σαν perpetuum mobile της πολιτικής. Καμιά φορά μεγαλώνει λίγο και καμιά φορά μικραίνει λίγο. Αλλά είναι σταματημένο στον χρόνο – κάτι σαν απολίθωμα. Δεν έχει στοιχείο απαξίωσης αυτή η ματιά. Τα στελέχη του Περισσού είναι άνθρωποι έντιμοι, καλών προθέσεων. Αλλά το ΚΚΕ δεν μετέχει στο ενεργό πολιτικό γίγνεσθαι. Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγραφεί και το τρέχον ΠΑΣΟΚ. Η αλήθεια είναι ότι η συντριβή της ΔΗΜΑΡ την τελευταία πενταετία και οι συνεχείς ατυχίες του Ποταμιού μάς επαναφέρουν στη βασική διαπίστωση. Στον υπόνομο του μισαλλόδοξου λαϊκισμού του Μνημονίου, η Κεντροαριστερά διαλύεται.
Το παράδοξο συμπέρασμα αυτής της ανάλυσης είναι ότι η ΝΔ δεν θα επεκταθεί προς το Κέντρο. Ούτε θα επιδιώξει μεταγραφές από τις γραμμές εκείνων που ήταν κάποτε στη δεξιά πλευρά του ΠΑΣΟΚ. Κι αυτό, ασχέτως των επιφυλάξεων ή των βέτο του Καραμανλή ή του Σαμαρά για επιμέρους πρόσωπα. Η ΝΔ θα τροχοδρομήσει ως βασικός φορέας της τιμωρητικής αντί-ΣΥΡΙΖΑ ψήφου, θα συμπαγοποιηθεί ως δεξιός σχηματισμός και θα πατήσει προς την πλευρά που δεν μπορεί να καλύψει ούτε ο Καμμένος ούτε η Χρυσή Αυγή. Κάπου μεταξύ Αγίου Όρους και «Πενταγώνου» δηλαδή – η σημειολογία του πρόσφατου προγράμματος του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν ήταν τυχαία. Όπως συμβαίνει και διεθνώς, η συγκυρία φαίνεται να έχει περισσότερη Δεξιά.