Tου Γιώργου Καρελιά*
Από επαγγελματική διαστροφή είμαστε υποχρεωμένοι να διαβάζουμε τα επετειακά ή εορταστικά μηνύματα των πολιτικών και δη των πρωθυπουργών. Kι ας ξέρουμε ότι είναι κοινότοπα και βαρετά, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Όμως, πάντα κάτι θα βρούμε να σχολιάσουμε.
Το φετινό πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του πρωθυπουργού είναι κοινότοπο και, για να είμαστε ειλικρινείς, δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς: απαριθμεί όλα τα επιτεύγματα (η λέξη μπορεί να πει και σε εισαγωγικά) της κυβέρνησής του και υπόσχεται ότι όλα θα πάνε καλύτερα στο νέο έτος. Φυσικά, παραμερίζει ή και αποκρύπτει όσα δεν πάνε καλά και υποβαθμίζει κάποιους κινδύνους, που μοιραία χάνονται μέσα στην εορταστική ατμόσφαιρα.
Δεν είναι κατάλληλη η μέρα για τέτοια ανάλυση. Όμως, μου έκανε εντύπωση η φράση του «απαιτείται ένα ορμητικό κύμα αλλαγών». Και μια που ο Κυριάκος Μητσοτάκης θυμήθηκε ότι φέτος η Ελληνική Δημοκρατία θα γιορτάσει τα 50 χρόνια της(από τη Μεταπολίτευση του 1974), λέω να αποκαταστήσουμε τις έννοιες. Τι σημαίνει «αλλαγές» και τι «ορμητικές»; Επειδή έχουμε πολλά παραδείγματα από το παρελθόν, μπορούμε να κάνουμε συγκρίσεις.
Δεύτερον, αλλαγή ήταν η απόφαση (πάλι του Καραμανλή) να νομιμοποιήσει το Κομμουνιστικό Κόμμα. Ναι, ήταν «υποχρεωτική» αλλαγή, δεν θα μπορούσε να κάνει αλλιώς. Όντως, αλλά την έκανε κι ας ήταν επικεφαλής ενός κόμματος(με άλλο όνομα) που είχε εγκαθιδρύσει το γνωστό μετεμφυλιακό αυταρχικό κράτος της Δεξιάς. Και αυτό το κόμμα, με το νέο του όνομα, λίγα χρόνια αργότερα έδειξε το πραγματικό του πρόσωπο αποκρούοντας όλες τις, όντως ορμητικές ,αλλαγές που έγιναν στη δεκαετία του ’80 (θα φανεί παρακάτω τι εννοούμε).
Τρίτον, Αλλαγή (το κεφαλαίο «Α» δικαιολογείται απολύτως) είναι όσα έγιναν την πρώτη τετραετία του ΠΑΣΟΚ 1981-1985. Σε όλους τους τομείς. Όταν η χώρα γνώρισε μια πολιτική και κοινωνική κοσμογονία, που έφερε στο προσκήνιο το παραγκωνισμένο επί δεκαετίες άλλο μισό του ελληνικού λαού. Η γενναία αναδιανομή εισοδήματος(ανέπνευσαν οι φτωχότερες τάξεις), η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, η θεσμοθέτηση του ΕΣΥ, της ισότιμης θέσης της γυναίκας, ο πολιτικός γάμος ,είναι ένα μέρος από το μπαράζ των αλλαγών που έγινε τότε. Και ναι, αυτές οι αλλαγές ήταν «κύμα» και μάλιστα «ορμητικό». Δεν ήταν ευχή και σχήμα λόγου, σαν κι αυτά που επινοούν σήμερα οι λογογράφοι του Κυριάκου Μητσοτάκη. Σε όλες αυτές τις αλλαγές το κόμμα του ήταν απέναντι, τις πολέμησε.
Τέταρτον, αλλαγή ήταν η θεσμοθέτηση του ΑΣΕΠ για τις προσλήψεις στο Δημόσιο το 1994, από την τελευταία κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, γιατί καμιά κυβέρνηση δεν τόλμησε ποτέ να καταργήσει.
Πέμπτον, αλλαγή ήταν η θεσμοθέτηση Ανεξάρτητων Αρχών, ιδιαίτερα στην περίοδο 1996-2004, στη δεύτερη κυβερνητική οκταετία του ΠΑΣΟΚ, που αποτελούν εχέγγυο για τη συγκράτηση της αχαλίνωτης συμπεριφοράς της εκτελεστικής εξουσίας. Είναι οι Ανεξάρτητες Αρχές που σήμερα η δική του κυβέρνηση έχει βάλει στο στόχαστρο, επειδή προσπαθούν να περιορίσουν αυτήν την αχαλίνωτη δράση της(σκάνδαλο υποκλοπών).
Έκτον, αλλαγή ήταν η σθεναρή αντίδραση της Πολιτείας (του Προέδρου της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλου και του Πρωθυπουργού Κ. Σημίτη) το 2000, όταν η Ιεραρχία και ο τότε Αρχιεπίσκοπος αποπειράθηκαν να επιβάλουν τη δική τους βούληση σε ένα θέμα έξω από το πεδίο που κινείται η Εκκλησία(υπόθεση των ταυτοτήτων). Κι αν ο νυν ο πρωθυπουργός ήταν τότε μικρός ή διάβαζε και δεν θυμάται, ας του θυμίσουμε ότι όλη η τότε ηγεσία του κόμματός του συντάχθηκε με την Ιεραρχία.
Αλλαγή, τέλος, ήταν και η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών το 2018, από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, διότι τόλμησε να κάνει όσα δεν είχαν τολμήσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις: να αφήσει πίσω της αγκυλώσεις, φαντασιώσεις και εξάρσεις του παρελθόντος και να αγνοήσει μια καρικατούρα πρόσκαιρου εθνικισμού που δημιουργήθηκε. Και σ’ αυτήν την αλλαγή το κόμμα του κ. Μητσοτάκη-και ο ίδιος- αντιτάχθηκαν. Λόγω αχαλίνωτης ψηφοθηρίας. Αλλά σήμερα μια χαρά εφαρμόζουν την «προδοτική» Συμφωνία.
Αυτά είναι μερικά (παρα)δείγματα αλλαγών που κοσμούν ορισμένες περιόδους του τελευταίου μισού αιώνα της πολιτικής μας ζωής. Ας τα έχει υπόψη του ο νυν πρωθυπουργός την επόμενη φορά που θα μιλήσει για «ορμητικό κύμα αλλαγών». Για να έχει κάποιο, στοιχειώδες, μέτρο σύγκρισης. Και να μην αυταπατάται ότι ένα μέτρο, που πήρε η κυβέρνησή του στην πρώτη θητεία της (ψηφιακό Δημόσιο) ή άλλο ένα, που εξήγγειλε πομπωδώς στην αρχή της δεύτερης (ιδιωτικά πανεπιστήμια), συνιστούν «κύμα αλλαγών » και δη «ορμητικό». Δεν συνιστούν.
Ο κ. Μητσοτάκης έχει την τύχη να ξεκινάει τη δεύτερη κυβερνητική θητεία του χωρίς υπολογίσιμο αντίπαλο. Αλλά αυτό δεν δικαιολογεί την αυταρέσκεια για το τετραετές παρελθόν του και τις μεγαλοστομίες για το μέλλον.
Για να μη φτάσει κάποια στιγμή στο σημείο να αναφωνήσει, όπως ο Σαλβαντόρ Νταλί: «Είναι μέρες που νομίζω πως θα πεθάνω από υπερβολική δόση αυταρέσκειας»…