Θοδωρής Γεωργακόπουλος
Η Καθημερινή, 13/04/2018
Πριν από λίγο καιρό έγραψα ένα άρθρο γεμάτο από συμβάντα, στοιχεία και δεδομένα από τη νεοελληνική πραγματικότητα τα οποία, συγκεντρωμένα έτσι όλα μαζί, υποστήριζαν το συμπέρασμα και τον τίτλο του άρθρου, ότι δηλαδή δεν είναι χώρα αυτή.
Αλλά ήμουν δίκαιος; Είναι δόκιμο, ακριβές και γόνιμο να συγκεντρώνει κανείς στοιχεία και ειδησάρια από το πρόσφατο παρελθόν, δεδομένου ότι το “πρόσφατο παρελθόν” είναι ένα κάπως ασαφές χρονικό διάστημα; Μήπως είναι παραπλανητικό; Αποφάσισα λοιπόν να αρχίσω να καταγράφω τα συμβάντα που κατά τη γνώμη μου υπογραμμίζουν αυτό το συμπέρασμα για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ας πούμε τρεις μήνες. Να δούμε τι γίνεται μέσα σε ένα συγκεκριμένο κομμάτι χρόνου. Είναι τόσο πολλά; Είμαστε τόσο χάλια; Μήπως είμαστε λίγο άδικοι;
Ας το δούμε λίγο.
Από τότε που άρχισα να τα καταγράφω επί τούτου, το λοιπόν, η ελληνική δικαιοσύνη αθώωσε το Μητροπολίτη Αμβρόσιο για το ομοφοβικό του παραλήρημα και τον Πάνο Καμμένο για το “ο Πάχτας πρέπει να μην μπορεί να κυκλοφορήσει, λιντσάρετέ τον κι εμείς μαζί σας”. Ταυτόχρονα, απέρριψε το αίτημα του κρατούμενου Βασίλη Δημάκη να παρακολουθήσει μαθήματα στο Πολιτικό της Νομικής με βραχιολάκι. Το ΣτΕ ακύρωσε νόμο του προηγούμενου υπουργού Παιδείας για το μάθημα των θρησκευτικών καθώς, σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, «φαλκιδεύεται ο επιβαλλόμενος από τη συνταγματική αυτή διάταξη σκοπός της ανάπτυξης, δηλαδή της Ορθόδοξης Χριστιανικής συνείδησης των μαθητών στα ανήκοντα στην επικρατούσα θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού”.
Στο ίδιο διάστημα, ο πρώην βουλευτής της ρωσικής Δούμας Ιβάν Σαββίδης εισέβαλε με πιστόλι στο γήπεδο της Τούμπας διαμαρτυρόμενος για απόφαση του διαιτητή. Αντιεξουσιαστές μπούκαραν στο Γερμανικό προξενείο του Ηρακλείου για να διαμαρτυρηθούν επειδή οι Τούρκοι βομβαρδίζουν τη Συρία, και χρησιμοποίησαν τα κομπιούτερ για να στείλουν email στον Ερντογάν. Το συνδικάτο του ΟΑΣΑ έβγαλε ανακοίνωση κατά του Praktiker επειδή σε διαφημιστικό φυλλάδιο και συγκεκριμένα σε διαφήμιση για ποδήλατα ανάφερε τις συχνές απεργίες των ΜΜΜ. Το συνδικάτο των αρχαιοφυλάκων έκλεισε τους αρχαιολογικούς χώρους το Μεγάλο Σάββατο. Χρυσαυγίτες σφράγισαν με οξυγονοκόλληση πόρτα σχολείου για να μην παρελάσει με τη σημαία αλλοδαπή μαθήτρια στη Σαντορίνη. Κρατούμενοι κράτησαν φύλακα όμηρο στις φυλακές Τρικάλων. Τον άφησαν ελεύθερο όταν επενέβησαν άλλοι κρατούμενοι.
Στο ίδιο διάστημα οπαδοί του Ολυμπιακού πέταξαν πέτρες, τούβλα, μπουκάλια και έβαλαν φωτιές σε κάδους έξω από ξενοδοχείο του Πειραιά όπου επρόκειτο να μιλήσει ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. Οπαδοί του ΠΑΟΚ μάζεψαν υπογραφές λέγοντας ότι, αν τιμωρηθεί η ομάδα τους, θα αρνηθούν να πολεμήσουν σε περίπτωση επιστράτευσης “για τη δικιά σας Ελλάδα”. “Εμείς πολεμάμε μόνο για τον ΠΑΟΚ”, κατέληγε η ανακοίνωσή τους. Σε εξώδικό της η “Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Μακεδόνων”, απειλούσε πολιτικούς που θα ψηφίσουν σύνθετη ονομασία με τον όρο Μακεδονία “με την ποινή του θανάτου”.
Την ίδια εποχή στο Facebook κυκλοφόρησε ένα βίντεο με δυο φαντάρους που πέταξαν ένα σκύλο στο γκρεμό. Δυο μέρες μετά, 60χρονος από την Καρδίτσα κλείδωσε μια γάτα σε ένα κλουβί και την κάρφωσε με ψαροντούφεκο. Άγνωστος συνέχισε να ρίχνει φόλες στον Υμηττό με θύματα σκυλιά και αλεπούδες.
Στην ίδια χρονική περίοδο τηλεοπτικός σταθμός έκανε ρεπορτάζ για μια μητέρα, σύζυγο ιπτάμενου της πολεμικής αεροπορίας, οποία όπως αποδείχτηκε τελικά δεν ήταν παντρεμένη, δεν είχε παιδάκι και είχε άλλο όνομα. Το ΠΑΜΕ έκανε κατάληψη στο κτίριο της ΓΣΕΕ. Η πανηγυρική εκδήλωση του νέου κόμματος του Γιάνη Βαρουφάκη διεκόπη από οπαδούς του Αρτέμη Σώρρα. Σύμφωνα με καταγγελία της ΛΑΕ, ”τα ΜΑΤ, σε συνεργασία με ιδιοκτήτη μπαρ της στοάς που βρισκόταν το συμβολαιογραφείο, διέκοψαν προς στιγμήν τις δηλώσεις του Παναγιώτη Λαφαζάνη στα ΜΜΕ, βάζοντας στη διαπασών τραγούδια του Ν. Σφακιανάκη και θέλοντας να δηλώσουν και να αναδείξουν συγκεκριμένη πολιτική ταυτότητα”. 93 καθηγητές της Νομικής της Αθήνας κατήγγειλαν με κείμενό τους τα περιστατικά ακραίας παρανομίας στη σχολή τους. Στην οποία Νομική, όπως είπαμε παραπάνω, απαγορεύεται να πάει ο Βασίλης Δημάκης να σπουδάσει, γιατί είναι πολύ επικίνδυνος.
Στο ίδιο διάστημα σε συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής ο ιδρυτής του Taxibeat εξήγησε στουν αρμόδιο υπουργό και σε κατάπληκτους βουλευτές πώς λειτουργούν οι πιστωτικές κάρτες και τη διαφορά ανάμεσα στο τιμολόγιο και το έμβασμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρότεινε για πρόεδρο του ΕΦΚΑ έναν υποψήφιο τόσο ακατάλληλο που αποσύρθηκε επειδή δεν θα τον ενέκριναν ούτε οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Υπουργός Άμυνας δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι οι δύο Έλληνες συλληφθέντες στην Τουρκία μπορεί να μείνουν εκεί ακόμα και 15 χρόνια και χαρακτήρισε τον Ερντογάν “τρελό”. Βουλευτής της κυβερνητικής πλειοψηφίας διατύπωσε την ιδέα ότι η χώρα μας θα μπορούσε να τους ανταλλάξει με τους 8 Τούρκους που έχουν ζητήσει άσυλο.
Την ίδια περίοδο ένα 13χρονο κοριτσάκι γέννησε παιδί στο Λαύριο και ο γιατρός που το παρακολούθησε δήλωσε πως δεν πιστεύει ότι υπήρξε βιασμός “επειδή η μαμά είχε καλή διάθεση”. Έξι νεαροί Έλληνες επιτέθηκαν σε σπίτι Ινδού στον Ωρωπό με μπουκάλια, βεγγαλικά, φωτοβολίδες και κροτίδες. Απαντώντας για το σοβαρό τραυματισμό πολίτη στην Κηφισιά από ένοπλους ληστές που μπήκαν στο σπίτι του ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη δήλωσε πως “δεν ζούμε σε έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο”. Ο Στεφανος Χίος πυροβόλησε στον αέρα για εκφοβισμό όταν δικαστικός επιμελητής μπήκε στα γραφεία της εφημερίδας του, και μετά διέφυγε και κρύφτηκε για να μην τον συλλάβουν. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα “Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον” παρέμεινε κλειστή από τη Μεγάλη Πέμπτη μέχρι τη Δευτέρα του Πάσχα.
Και, βέβαια, ίσως να θυμάστε ότι στο ίδιο διάστημα η Θεσσαλονίκη βρέθηκε χωρίς νερό, μερικές περιοχές της ως και για μια εβδομάδα, με τον εκπρόσωπο του συνδικάτου εργαζομένων να δηλώνει “μηχανήματα είναι, χαλάνε”.
Αυτά λοιπόν είναι τριάντα πράγματα που συνέβησαν. Ή μάλλον, αυτά είναι τριάντα πράγματα που εγώ πήρα εγώ χαμπάρι και κατέγραψα στις σημειώσεις μου. Πιθανότατα έγιναν και πολλά άλλα που μου ξέφυγαν.
Υπάρχουν, τώρα, πάρα πολλά πράγματα που μπορεί να πει κανείς για το θέμα. Όπως για παράδειγμα ότι από την παραπάνω σταχυολόγηση λείπουν τα καλά πράγματα. Δεν έγιναν και καλά πράγματα στο ίδιο διάστημα; Πού είναι; Είναι λιγότερα; Επηρεάζουν το τελικό συμπέρασμα; Είναι σωστές απορίες αυτές και για να απαντηθούν με πληρότητα χρειάζεται μια άλλη αξιολογική καταγραφή της ειδησεογραφίας. Επιπλέον, οι άνθρωποι δεν είναι άρθρα ή σημειώσεις αρθρογράφων, είναι άνθρωποι, και επεξεργάζονται την πραγματικότητα χρησιμοποιώντας μια σειρά από απόλυτα φυσιολογιά φίλτρα και στρεβλώσεις, πολλές από τις οποίες ακούγονται παλαβές αλλά είναι καλά τεκμηριωμένες, όπως για παράδειγμα τον κανόνα κορύφωσης-κατάληξης (peak-end) σύμφωνα με τον οποίο οι άνθρωποι θυμούνται μόνο την κορύφωση και το τέλος μιας κακής εμπειρίας και τίποτε άλλο, πράγμα που ισχύει παντού, ακόμα και στις κολονοσκοπήσεις, έχει μετρηθεί. Όλα τα άλλα τα ξεχνάμε. Το μυαλό έτσι δουλεύει. Αν κάποιος σας ρωτούσε τι έχει γίνει τους τελευταίους τρεις μήνες, ας πούμε, πόσα από τα παραπάνω θα θυμόσασταν; Πιθανότατα ένα ή δύο πολύ κραυγαλέα (το Σαββίδη, το νερό της Θεσσαλονίκης) και τα σημερινά.
Πολλοί υποστηρίζουν λοιπόν ότι στην πραγματικότητα η πυκνότητα αυτών των ειδήσεων δεν έχει πολλή σημασία. Δεν ξέρω αν συμφωνώ. Σύμφωνοι, όλα τα ξεχνάμε. Τα τρώμε, τα καταπίνουμε και φεύγουν τελεσίδικα σα διάρροια και πάνε -μετά έρχονται άλλα. Αλλά κάτι μένει, κι αυτό που μένει επηρεάζεται από την πυκνότητα των γεγονότων, γιατί αυτό που μένει είναι μια διαρκής κι ανακυκλούμενη οργή, η οποία μετά από λίγο καιρό γίνεται μια κανονικότητα, σα μουδιασμένο χέρι που δεν ξεμουδιάζει, σαν εμβοές, σαν πυρετός. Σαν αρρώστια.
Νομίζω ότι η πυκνότητα μετράει.
Το πείραμά μου επρόκειτο να κρατήσει τρεις μήνες. Δεν έχουν περάσει τρεις μήνες.
Όλα τα παραπάνω συνέβησαν μέσα σε είκοσι έξι ημέρες.