Εφημερίδα Η Αξία
09 Νοεμβρίου 2013
Η σαφής -για πρώτη φορά- δήλωση του Αλέξη Τσίπρα ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη, αφύπνισε τα αντανακλαστικά μιας ισχυρής μερίδας ευρωσκεπτικιστών του κόμματός του. Οι αντιδρώντες στη «βίαιη ωρίμανση» του Δραγασάκη αντιστέκονται στις δειλές προσπάθειες της ηγεσίας να προσχωρήσει στον πολιτικό ρεαλισμό.
Η δυστοκία αυτή οδηγεί την αξιωματική αντιπολίτευση σε λογικές συγκερασμού και μέσου όρου. Φοβούμενη τις εσωτερικές εντάσεις και αμφισβητήσεις, αποφεύγει την αποσαφήνιση των θέσεών της. Ωστόσο, η εσκεμμένη ασάφεια αυξάνει περαιτέρω τη διγλωσσία. Η πανσπερμία απόψεων, η απουσία καθαρών πολιτικών, λειτουργούν διαβρωτικά απομειώνοντας τις δυνατότητες του κόμματος να δημιουργήσει προϋποθέσεις κυβερνητικής προοπτικής. Αυτό αποδεικνύει και η δημοσκοπική στασιμότητα, η μάλλον εγγενής αδυναμία του να καρπωθεί την έντονη κοινωνική δυσαρέσκεια που προκαλεί η πολιτική της κυβέρνησης.
Παράλληλα, η έλλειψη σταθερής και στιβαρής στρατηγικής πρότασης για την έξοδο από την κρίση, οδηγεί τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια άγονη και στείρα αντιπολίτευση. Καταφεύγει σε λαϊκισμούς, σε ανεδαφικές υποσχέσεις, προσεταιριζόμενος όλες εκείνες τις δυνάμεις που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα στη χώρα, που δεν πιστεύουν στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι η στήριξή του στους καταληψίες του Ραδιομεγάρου της ΕΡΤ. Προκειμένου να αποκτήσει την εύνοια μιας σκληρής συνδικαλιστικής ηγεσίας, και να κερδίσει αντιπολιτευτικούς πόντους, φτάνει στο σημείο να δικαιολογεί άνομες πράξεις που αντιστρατεύονται το δημόσιο συμφέρον. Η στάση του αυτή όμως τον αποξενώνει από ευρύτερες κατηγορίες πολιτών, οι οποίες μπορεί να μέμφονται «το μαύρο» και τις αυταρχικές κυβερνητικές μεθοδεύσεις, απορρίπτουν όμως κατηγορηματικά τις πρακτικές των κρατικοδίαιτων εργατοπατέρων. Ποιο πολιτικό μήνυμα εκπέμπει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, υποσχόμενη επαναλειτουργία της πάλαι ποτέ ΕΡΤ με την επαναπρόσληψη όλων των εργαζομένων; Τη συντήρηση υπερτροφικών, σπάταλων, ακόμη και φαύλων κρατικών δομών; Είναι αυτή προοδευτική πολιτική πρόταση και στρατηγική διεξόδου από την κρίση;
Η αξιωματική αντιπολίτευση δεν φαίνεται να συνειδητοποιεί ότι μια τέτοια τακτική, η οποία αντιγράφει τις πρακτικές του παρελθόντος, δεν μπορεί να αποδώσει. Καθίσταται αναξιόπιστη και αφερέγγυα. Άλλωστε, έπειτα από τέσσερα χρόνια σκληρής λιτότητας και περιπετειών, η κοινωνία πλέον είναι υποψιασμένη. Η πλειονότητα των πολιτών αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη επιφύλαξη, ακόμη και με καχυποψία τις ανέξοδες και ανώφελες υποσχέσεις. Αντιλαμβάνεται ότι σε συνθήκες οικονομικής δυσπραγίας όχι μόνο δεν είναι εφικτές, αλλά ανακυκλώνουν τα οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα.
Ταυτόχρονα, ο ΣΥΡΙΖΑ ανεβάζοντας τους αντιπολιτευτικούς τόνους προσπαθεί να σκεπάσει τις αντιφάσεις και τις αμφισημίες του, χωρίς όμως να τις αντιμετωπίζει, αφού αυτές αποτελούν οργανικά στοιχεία της πολιτικής ταυτότητας και της στρατηγικής του. Η κατάθεση πρότασης μομφής είναι μια άσφαιρη πρωτοβουλία. Στην πραγματικότητα βοηθά την κυβέρνηση να συσπειρώσει την ισχνή κοινοβουλευτική της πλειοψηφία, σε μια κρίσιμη χρονική περίοδο. Εξυπηρετεί απλώς και μόνο εσωκομματικές σκοπιμότητες που συνδέονται με τις αποκλίνουσες προσεγγίσεις που διαπερνούν το εσωτερικό του, παρά με μια ουσιαστική αντιπολιτευτική στρατηγική. Ως εκ τούτου το πρόβλημα αξιοπιστίας και φερεγγυότητας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης παραμένει, πλήττοντας σημαντικά την κυβερνησιμότητά του.
Αυτοπαγιδευόμενος στις μονομέρειες και αυταρέσκειες της αντιμνημονιακής του στρατηγικής ο ΣΥΡΙΖΑ δυσκολεύεται να κάνει τις αναγκαίες προσαρμογές. Βλέποντας την πολιτική ως στατική υπόθεση, υποτιμά τις αλλαγές που έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Όσο πρόσφορη ήταν την πρώτη περίοδο η μονοθεματική πολιτική του ατζέντα, τόσο δύσκαμπτη και ατελέσφορη γίνεται σήμερα.
Αδυνατώντας να διατυπώσει μια εμπροσθοβαρή στρατηγική που δεν θα εστιάζει σ’ αυτά που χάθηκαν, αλλά σ’ αυτά που πρέπει να κερδηθούν, η αξιωματική αντιπολίτευση υπολείπεται των σημερινών αναγκών και απαιτήσεων. Υιοθετώντας δικαιολογημένα και αδικαιολόγητα αιτήματα εμφανίζεται ως πολιτική δύναμη που υπόσχεται επιστροφή στις άγονες και επιζήμιες πολιτικές του παρελθόντος.
Η δυστοκία της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ να υπερβεί τις αντιφάσεις και τις αμφισημίες της πολιτικής της καθιστούν προβληματική τη στροφή του κόμματος στον ρεαλισμό και τον πραγματισμό, απομειώνοντας ταυτόχρονα την κυβερνησιμότητά του. Ο καταγγελτικός λόγος δεν συνιστά πολιτική πρόταση. Οι αντιμνημονιακές κορώνες δεν επαρκούν. Οι ιδεοληψίες παραπέμπουν σε έναν πολιτικό πρωτογονισμό που είναι χρήσιμος για το Συνασπισμό του 4% όχι για ένα κόμμα που βρίσκεται στα πρόθυρα της εξουσίας.