Γιάννης Βούλγαρης
Τα Νέα, 13/07/2019
Η Ελλάδα μπουσουλάει τα πρώτα βήματα της νέας ιστορικής φάσης. Η βαρύγδουπη διατύπωση υπογραμμίζει την α-συνέχεια αλλά και τον διερευνητικό, ψηλαφητό χαρακτήρα με τον οποίο ανιχνεύουν τη νέα κατάσταση η κοινωνία, οι ηγεσίες, τα κόμματα, και ο καθένας μας. Πάντως, προέχει η ιστορική τομή. Η Ελλάδα άφησε πίσω της τη δεκαετία της χρεοκοπίας. Στον δημόσιο λόγο έχει κυριαρχήσει ο όρος η «περίοδος των μνημονίων». Ξέρουμε ότι η ορολογία είναι βασική όψη της πολιτικής διαπάλης, το πώς ορίζεις τα πράγματα είναι όπλο κατά του αντιπάλου, και σε αυτό το σημείο η αντιμνημονιακή προπαγάνδα κατάφερε να επιβληθεί για χρόνια. Έτσι πέτυχε να αντιστρέψει τις αιτίες. Ότι δηλαδή η κρίση έφερε τα μνηνμόνια και όχι τα μνημόνια την κρίση. Όταν ύστερα από καιρό οι έλληνες και οι ελληνίδες αποδεχτούν τη βασική αυτή διαπίστωση θα έχει αρχίσει μια διεργασία ουσιαστικότερου αναστοχασμού και αυτογνωσίας. Θα είναι απαραίτητη γιατί η δεκαετία της χρεοκοπίας περιείχε οριακές στιγμές για την τύχη της Ελλάδας, ανέδειξε ανάγλυφα εθνικές κακοδαιμονίες, αλλά και ανακλαστικά που ενεργοποιούνται στο «και πέντε» όταν η καταστροφή είναι επικείμενη.
Ο παροξυσμός της δημαγωγίας με τις άθλιες εθνικολαϊκιστικές κορώνες θα πρέπει να μείνουν στη μνήμη μας. Ο εμφυλιοπολεμικός διχασμός επίσης. Σήμερα ξέρουμε (Βαρβιτσιώτη Ε., Δενδρινού Β., Η τελευταία μπλόφα) ότι δεν ήταν μόνο η κοινωνία διχασμένη, αλλά ο ίδιος ο Τσίπρας με αποτέλεσμα η χώρα να δει την άβυσσο τον Ιούλιο του 2015. Και στην άβυσσο έσπρωχναν τον Τσίπρα όχι μόνο η απύθμενη ελαφρότητα του Βαρουφάκη, αλλά όλη σχεδόν η σημερινή ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, με εξαίρεση τον Γ. Χουλιαράκη. Είναι όμως η σωτήρια «κωλοτούμπα» της τελευταίας στιγμής ο κατάλληλος τρόπος να αντιμετωπίζει η χώρα τις αντιξοότητες μιας διεθνούς κρίσης; Για ποιους λόγους καταστρέφονται οι συνθήκες μιας στοιχειώδους συνεννόησης μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων ενώπιον των εθνικών κινδύνων; Η πλειοδοσία και η παροχολογία που όταν γίνεται στις εποχές των παχέων αγελάδων τη θεωρούμε «έλα μωρέ, έτσι κάνουν οι πολιτικοί», τι συνειδήσεις κληρονομεί στις εποχές των ισχνών αγελάδων που μοιραία ακολουθούν πάντα στην καπιταλιστική οικονομία;
Στη δεκαετία της χρεοκοπίας δοκιμάστηκε επίσης η μεταπολιτευτική Δημοκρατία μας. Η πτώση των εισοδημάτων των πολιτών και η πρωτοφανής χρονική διάρκεια της κρίσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε χειρότερα πολιτικά αδιέξοδο. Από την άλλη, εξακολουθούσαμε να είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα και κατά μεγάλη πλειοψηφία να αισθανόμαστε μέρος της Ευρώπης, άρα μόνο μια έξοδος από το ευρώ και η υποβάθμιση της χώρας σε χαμηλότερη κατηγορία μπορούσε να οδηγήσει σε αυταρχικές επιλογές. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι όταν φάνηκε ένας τέτοιος κίνδυνος ενεργοποιήθηκαν σκέψεις για έκτακτα μέτρα. Όπως και να’ χει, η Δημοκρατία άντεξε. Και όχι μόνο στην τρικυμία της κοινωνικής κρίσης, αλλά και στις προσπάθειες χειραγώγησης των θεσμών και της πληροφόρησης. Δεν ήταν «παθητική» εξ αδρανείας αντοχή. Έγινε αντίσταση, όταν οι πιέσεις επί των δικαστών και των ΜΜΕ έγιναν απροκάλυπτες.
Αυτά και άλλα τόσα ερωτήματα που γεννήθηκαν από τη δραματική εποχή της χρεοκοπίας θα πρέπει να μείνουν παρόντα στον δημόσιο λόγο για να γίνουν θέματα συλλογικής επεξεργασίας έστω με τον αργό τρόπο που τα βιώματα δραματικών ιστορικών περιόδων καθιζάνουν στις κοινωνίες.
Κατά κάπιο τρόπο αυτή η διαδικασία έχει αρχίσει. Για αυτό μιλάμε για νέα ιστορική φάση όχι γιατί άλλαξε η κυβέρνηση αλλά γιατί αυτή η αλλαγή ήταν αποτέλεσμα ευρύτερων διεργασιών.
Ανάπτυξης, οικονομικού ορθολογισμού.
Επιθυμία κανονικότητας