Εφημερίδα Έθνος
24 Οκτωμβρίου 2014
Οι κυβερνήσεις συνεργασίας ήταν για το μεταπολιτευτικό σύστημα κάτι σαν σκιάχτρο. Θέλοντας να τις ξορκίσει, τις χρησιμοποιούσε ως φόβητρο. Τα κόμματα που είχαν την ευθύνη διακυβέρνησης (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) αρνήθηκαν τη συνεννόηση και τη συναίνεση για τα μεγάλα και διαχρονικά προβλήματα του τόπου και της οικονομίας. Εγκλωβισμένα στις αυταρέσκειες και μονομέρειές τους, στήριξαν την κυριαρχία τους στις άγονες αντιπαραθέσεις και στην πόλωση.
Ωστόσο, η στρατηγική τους αποδείχθηκε αδιέξοδη, τόσο για τα ίδια όσο και για τη χώρα. Κι αυτό έγινε ιδιαίτερα εμφανές όταν η Ελλάδα βρέθηκε στη δίνη της κρίσης – οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής. Η δραστική μείωση της επιρροής τους δεν δημιούργησε μόνο νέα δεδομένα, ανέτρεψε και τις παλιές βεβαιότητες, εμμονές και σταθερές τους. Παρ’ όλα αυτά ΝΔ και ΠΑΣΟΚ δεν δείχνουν καμιά πρόθεση να εναρμονιστούν με τη νέα πραγματικότητα, προχωρώντας στην ανατοποθέτηση της στρατηγικής τους.
Αν και εταίροι πλέον, εξακολουθούν να πολιτεύονται όπως στο παρελθόν. Οι κομματικοί ανταγωνισμοί είναι το βασικό χαρακτηριστικό της συγκυβέρνησης. Οι υπουργοί, ακολουθώντας προσωπικές στρατηγικές, βρίσκονται σε διαρκή αντιπαράθεση. Επιζητώντας την εύνοια διαφόρων κοινωνικών ομάδων καταφεύγουν σε πλειοδοσία συντεχνιακών αιτημάτων.
Η αντιπαλότητα –υποβόσκουσα ή περισσότερο εμφανής- παραμένει κυρίαρχη. Η συνεργατική κουλτούρα απουσιάζει. Το ίδιο και η σύνθεση των απόψεων. Μοναδική συνεκτική ουσία της κυβέρνησης συνεργασίας είναι οι μνημονιακές υποχρεώσεις – τις οποίες ωστόσο δεν ασπάζονται όλοι. Αρκετά στελέχη της τις αμφισβητούν, ακόμη και δημοσίως. Η συνύπαρξη λαϊκιστών και μεταρρυθμιστών δημιουργεί πλείστες όσες αρρυθμίες και ετερογένειες.
Τα φαινόμενα αυτά επιβεβαιώνουν την απουσία καθαρής και συγκεκριμένης προγραμματικής συμφωνίας. Έτσι η συγκυβέρνηση εμφανίζεται με κατακερματισμένη εικόνα, θολό και αντιφατικό πολιτικό λόγο. Στην ουσία στερείται καθαρού διακριτού στίγματος.
Συνεπώς, είναι εύλογες η δυστοκία, η αναποτελεσματικότητα, αλλά και η αδυναμία της να προβεί σε προπαρασκευαστικές ενέργειες για τη μετάβαση της χώρας στη μεταμνημονιακή περίοδο. Αποκαλυπτική ήταν η βιασύνη της να προαναγγείλει την έξοδο από τα μνημόνια και η αναγκαστική, μετά την αντίδραση των αγορών και των εταίρων, αναδίπλωσή της.
Η συνεργασία ΝΔ-ΠΑΣΟΚ αν και αντέχει δυόμισι χρόνια τώρα, δεν διαθέτει σταθερή συγκολλητική ουσία. Υπηρετεί τις τρέχουσες διαχειριστικές ανάγκες της συγκυρίας και τα στενά κομματικά συμφέροντα των δύο εταίρων. Όμως μια τέτοια ανέμπνευστη συνεργασία δεν μπορεί να χαράξει και να υλοποιήσει μακρόπνοη πολιτική.